ΟΙ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ :

Σκοπός του Συλλόγου

Η φωτογραφία μου
Παράδοση είναι ...τo μελωδικό νανούρισμα της μάνας, οι θρύλοι του παππού ,τα κάλαντα, τα χελιδονίσματα, οι μαντινάδες,τα έθιμα ,οι χοροί και οι σκοποί που μας συντρόφευαν σε κάθε χαρά ,οι ενδυμασίες ,τα κεντήματα ,τα δίστιχα, τα παιχνίδια και όσα άλλα είναι μέρος της ζωής του τόπου μας. Κρατήστε περήφανα στις καρδιές σας ,αλώβητο αυτό το θησαυρό και παραδώστε τον στις επόμενες γενιές! Έτσι θα ακούμε τους παλμούς του τόπου μας ολοζώντανα και δεν θα σβήσει τίποτε στη χοάνη της παγκοσμιοποίησης! Η επίσημη ίδρυση του συλλόγου μας ως ανεξάρτητο σωματείο έγινε το 1998 με κύριο σκοπό και στόχο τη διατήρηση και τη διάδοση των χορών, των τραγουδιών και των παραδόσεων της Κέρκυρας και της υπόλοιπης Ελλάδας, καθώς επίσης και την προσέγγιση της νεολαίας απομακρύνοντάς την από τους κινδύνους της εποχής μας.

H Iστορία του Γκι



Λέγεται ότι οι Χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις προέρχονται από ένα έθιμο των Ρωμαίων, οι οποίοι συνήθιζαν να στέλνουν κλαδιά δέντρων μαζί με άλλα δώρα στους φίλους τους, κατά τη διάρκεια του εορτασμού της Saturnalia. .

Αυτό το έθιμο το υιοθέτησαν και οι πρώτοι Χριστιανοί. Η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και από ένα διάταγμα της εκκλησίας της Bracara που εκδόθηκε αργότερα και απαγόρευε στους Χριστιανούς να διακοσμούν τα σπίτια τους με κλαδιά δέντρων την ίδια εποχή με τους ειδωλολάτρες, καθώς η Saturnalia ξεκινούσε περίπου μία εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα. Η προέλευση των διακοσμήσεων φαίνεται να συνδέεται και με τους Δρυίδες οι οποίοι διακοσμούσαν τις καλύβες τους με αειθαλή δέντρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, για να τα χρησιμοποιούν σαν κατοικία τους τα πνεύματα του δάσους. Σε πολλά εκκλησιαστικά ημερολόγια, βρίσκουμε την παραμονή των Χριστουγέννων να αναφέρεται ως η ημέρα που οι εκκλησίες είναι δαφνοστόλιστες και το έθιμο είναι ριζωμένο το ίδιο βαθιά στη σύγχρονη εποχή όπως και στους ειδωλολάτρες ή τους πρώτους Χριστιανούς.

Ενας παλιός μύθος λέει ότι το γκι φύτρωσε για πρώτη φορά στις πατημασιές του Χριστού, όταν αυτός βάδιζε στη γη και τα αγκαθωτά φύλλα του αλλά και οι κόκκινοι καρποί του, συμβολίζουν τα μαρτύρια του Σωτήρα, λόγος για τον οποίο το γκι λέγεται και το «αγκάθι του Χριστού» σε πολλές γλώσσες της Βόρειας Ευρώπης. Πιθανότητα η σχέση με αυτούς τους μύθους ήταν ο λόγος που το γκι ονομάστηκε το «Αγιο Δέντρο», όπως αναφέρεται γενικότερα από τους παλιότερους συγγραφείς.

Ο Πλίνιος το περιγράφει με το όνομα Ακουϊφόλιους Aquifolius(λατινική ονομασία) και πρόκειται για το ίδιο δέντρο που ο Θεόφραστος αποκαλούσε Κράταιγο, Crataegus(λατινική ονομασία) αλλά οι μεταγενέστεροι σχολιαστές διαφωνούν. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι αν το γκι φυτευτεί κοντά σε ένα σπίτι ή αγρόκτημα, διώχνει μακριά το δηλητήριο, το προστατεύει από τους κεραυνούς και τη μαγεία, ότι τα λουλούδια του κάνουν το νερό να παγώνει και το ξύλο του/ο κορμός του, αν το πετάξεις σε οποιοδήποτε ζώο ακόμα και χωρίς να το αγγίξει, έχει την ιδιότητα να κάνει τα ζώα να γυρίσουν πίσω και να ξαπλώσουν δίπλα του.

Η Ιστορία του Ιξού
O ιξός είναι μία από τις Χριστιανικές παραδόσεις που όμως είναι ειδωλολατρικής προέλευσης και δεν έχει κανένα Χριστιανικό συμβολισμό. Ο ιξός ανήκει στην οικογένεια των Βισκοειδών Viscaceae . Όλα τα είδη της οικογένειας αυτής είναι είτε παρασιτικά είτε ημι-παρασιτικά. Η λατινική λέξη viscus όπως και η ελληνική λέξη Ιξός αναφέρονται στο σπερματική γλοιώδη υφή των καρπών του. Αυτές οι λέξεις συνδέονται με τις λέξεις vis και ισχύς, που σημαίνουν δύναμη. Όλα τα είδη Χριστουγεννιάτικου Ιξού είναι ημι-παρασιτικά, που σημαίνει ότι είναι μόνο εν μέρει παρασιτικά. Λαμβάνουν ένα μέρος των θρεπτικών συστατικών που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους απομυζώντας με τις ρίζες τους τους χυμούς από τα κλαδιά ή τους κορμούς των δέντρων-«ξενιστών» στα οποία προσκολούνται και αναπτύσσονται, αλλά περιέχουν επίσης χλωροφύλλη και μπορούν να κάνουν φωτοσύνθεση για να παράγουν την τροφή τους.



Οι παραδόσεις με το φιλί κάτω από τον ιξό προέρχονται από το Ρωμαϊκό εορτασμό της Saturnalia και πιστευόταν ότι το φιλί κάτω από τον ιξό προήγαγε τη γονιμότητα. Σε πολλούς άλλους πολιτισμούς, όπως οι Κέλτες και οι Σκανδιναβοί, πίστευαν ότι ο ιξός είχε μαγικές ιδιότητες. Κάτι που πιθανότατα προσέθετε στην γοητεία και το μυστήριο του φυτού είναι ο τρόπος εξάπλωσης/πολλαπλασιασμού του. Οι καρποί που μοιάζουν με κερασάκια τρώγονται από τα πουλιά και οι σπόροι τους μπορούν να γονιμοποιηθούν μόνο αφού περάσουν από το πεπτικό σύστημα των πουλιών. Κάποιοι αναφέρουν ότι το αγγλικό όνομα του φυτού «mistletoe» προέρχεται από δύο παλιές Αγγλικές λέξεις "mistel" που σημαίνει κοπριά/κόπρανα ζώου και "tan" που σημαίνει κλαράκι. Στην πραγματικότητα όμως η προέλευση της λέξης mistel παραμένει μυστήριο.
Ο αυθεντικός χριστουγεννιάτικος ιξός είναι ο Viscum album, ένα είδος που απαντάται στην Ευρώπη και ζει παρασιτικά σε έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών ειδών δέντρων. Οι καρποί του είναι τα παραδοσιακά λευκά μπαλάκια που χαρακτηρίζουν τον ιξό και μπορεί να αναπτυχθεί σε ενός μεσαίου μεγέθους θάμνο. Ο Luther Burbank το έφερε πρώτος στην Καλιφόρνια αλλά ευδοκιμεί και σε άλλα μέρη των ΗΠΑ. Τα πιο δημοφιλή είδη ιξού στις ΗΠΑ ανήκουν όλα στο γένος Phoradendron. Ένα είδος, τοP. tomentosum, απαντάται συχνά στο Τέξας και πωλείται σε όλες τις ΗΠΑ τα Χριστούγεννα. Αλλα είδη, όπως το P. villosum που αναπτύσσεται πάνω στις βελανιδιές, αποτελούν σημαντικό τμήμα της τοπικής χλωρίδας. Οι καρποί όλων των ειδών Phoradendron είναι συνήθως λευκοί, αλλά μπορεί να είναι επίσης κιτρινωποί ή ακόμη και ροζ.

Η σωστή ερμηνεία

Στην χώρα μας με την ονομασία γκι χαρακτηρίζουμε συνήθως όλα τα διακοσμητικά κλαδιά θάμνων και δέντρων που περιέχουν χρωματιστούς καρπούς και χρησιμοποιούνται στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς θα πρέπει να διευκρινίσουμε τα εξής:

Το διακοσμητικό φυτό "ilex aquifolius" γνωστό και με την λαϊκή ονομασία αρκουδοπούρναρο, με τους σφαιρικούς κόκκινους καρπούς, στην πραγματικότητα είναι το "ΟΥ" (houx). Το φυτό "Viscum album" ο γνωστός ιξός είναι το πραγματικό "ΓΚΙ" (gui). Τα κλαδιά αυτών των φυτών μαζί με κλαδιά κουμαριάς (Arbutus unedo) και ρούσκου (Ruscus aculeatus και Ruscus hypoglossum ) συγκαταλέγονται στα λεγόμενα γκι διακοσμητικά κλαδιά.


Διαβάστε περισσότερα »"H Iστορία του Γκι"

Τα πιο περίεργα έθιμα του κόσμου: Τα σταφύλια και οι… αράχνες!



Χιλιάδες διαφορετικά πρωτοχρονιάτικα έθιμα θα αναβιώσουν αύριο από την μία άκρη του πλανήτη έως την άλλη με τους ανθρώπους να εύχονται για ακόμα μια χρονιά στον εαυτό τους και στα αγαπημένα τους πρόσωπα «κάθε ευτυχία» και να προσπαθούν μέσα από τα έθιμα τους να «καλοπιάσουν» την τύχη τους!Iσπανία – Πορτογαλία

Όποιος έχει βρεθεί στην αλλαγή του χρόνου σε κεντρική πλατεία της Βαρκελώνης ή της Μαδρίτης, γνωρίζει ότι την τύχη φέρνουν τα… σταφύλια! Tο σταφύλι κατέχει κυρίαρχη θέση στην Πρωτοχρονιά τους και μόλις το παραδοσιακό ρολόι χτυπήσει 12 Iσπανοί και Πορτογάλοι βάζουν στο στόμα τους μία – μία 12 ρώγες σταφύλι και κάνουν δώδεκα ευχές. Όταν το στόμα γεμίσει τις τρώνε και εύχονται να πραγματοποιηθούν.

Iταλία

Oι Iταλοί δεν παίρνουν δώρα από τον Άγιο Βασίλη, αλλά από την γριά μάγισσα Strega Buffana. Μην φανταστείτε καμία κακομούτσουνη γριά με ελιές. Πρόκειται για μια καλοκάγαθη γιαγιάκα, η οποία φέρνει στα καλά παιδιά δώρα και στα κακά δίνει… κάρβουνα.

M. Bρετανία

Στην Μ. Βρετανία όλο και λιγότερα παιδάκια τηρούν το έθιμο, αφού τα τζάκια στις μεγάλες πόλεις έχουν μειωθεί. Στις επαρχίες όμως, γράφουν ένα γράμμα στον Άγιο Βασίλη, στο οποίο αναφέρουν αναλυτικά τα δώρα που θέλουν και το ρίχνουν στο τζάκι, αφού ο Άγιος μπαίνει από την καμινάδα. Το γράμμα όμως πρέπει να καεί σιγά – σιγά και όχι με την μία, γιατί τότε αναγκάζονται να το ξαναγράψουν!

Βραζιλία

Μεγάλη σημασία στην τύχη δίνουν οι Βραζιλιάνοι, που για γούρι ντύνονται στα λευκά και με την αλλαγή του χρόνου πηγαίνουν στην θάλασσα, όπου ρίχνουν λευκά λουλούδια – δώρο στην θεά της καλοτυχίας, Γιαμαντζά. Νωρίτερα έχουν διακοσμήσει τα σπίτια τους με λευκά φωτάκια, λευκά κεράκια και λευκά λουλούδια, ενώ το τραπέζι είναι γεμάτο όσπρια, που δηλώνουν την αφθονία.

Ουκρανία

Στην Ουκρανία την τύχη φέρνει η… αράχνη! Για τον λόγο αυτό στο χριστουγεννιάτικο δέντρο μαζί με τα στολίδια βάζουν και μερικές αράχνες, ενώ παρακαλάνε να δουν ζωντανή αράχνη στο σπίτι την πρωτοχρονιά, αφού αυτό είναι σημάδι, ότι όλα θα πάνε καλά στην οικογένεια.

Xονγκ – Kονγκ

Τέλος, στο Χονγκ – Κονγκ, οι κάτοικοι εκδηλώνουν την αγάπη με… χρήματα! Αυτό είναι το δώρο που περιλαμβάνεται στον κόκκινο φάκελο με το όνομα του παραλήπτη. Συνήθως βέβαια δώρο παίρνουν μόνο τα παιδιά και οι ανύπαντροι, ενώ το χρώμα με το οποίο είναι τα πάντα στολισμένα είναι το κόκκινο!
Διαβάστε περισσότερα »"Τα πιο περίεργα έθιμα του κόσμου: Τα σταφύλια και οι… αράχνες!"

Πρωτοχρονιά 2012: Προλήψεις και οιωνοί


Η παράδοσή μας είναι γεμάτη από προλήψεις και λαϊκές δοξασίες

που συνοδεύουν την πρώτη ημέρα του νέου χρόνου. Οι αντιλήψεις του λαού, σίγουρα δεν πρέπει να αποτελούν οδηγό στην ζωή μας.
Το πώς θα τις αντιμετωπίσει ο καθένας, είναι εντελώς προσωπική του υπόθεση!Ο,τι κάνεις την Πρωτοχρονιά, θα το κάνεις όλο το χρόνο!


Η δοξασία λέει πως ό,τι μας συμβεί την πρώτη μέρα του χρόνου, θα μας ακολουθεί ολόκληρη τη χρονιά! Για το λόγο αυτό, αποφεύγουμε να δανείσουμε λεφτά, να πληρώσουμε χρέη, να τσακωθούμε με τους αγαπημένους μας, να γκρινιάξουμε ή να μιζεριάσουμε, με το σκεπτικό ότι αν δεν κάνουμε όλα αυτά την πρωτοχρονιά, ίσως να μην μας "καταδιώκουν" για όλον το χρόνο!

Κρεμάστε έξω από το σπίτι σας, αγριοκρεμμύδα!


Η αγριοκρεμμύδα, πρέπει να κρεμιέται στην εξώπορτα του σπιτιού την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Θεωρείται σύμβολο αναγέννησης και υγείας, αφού συνεχίζει να βγάζει νέα φύλλα, ακόμη κι όταν αν τη βγάλεις από τη γη! Οσο περισσότερα βγάλει, τόσο καλύτερη θα είναι η χρονιά, αφού η αγριοκρεμμύδα θα έχει μεταδώσει τη ζωτική δύναμή της, στο σπιτικό.

Το περιστέρι που φέρνει υγεία και τύχη


Το να επισκεφτεί το μπαλκόνι ή την αυλή του σπιτιού ένα περιστέρι την Πρωτοχρονιά, θεωρείται σημάδι υγείας και καλοτυχίας. Αν μάλιστα το περιστέρι μπει μέσα στο σπίτι, τότε οι κάτοικοί του θα πρέπει να νιώσουν ιδιαιτέρως ευλογημένοι για τον νέο χρόνο.

Τι δείχνει ο καιρός της Πρωτοχρονιάς.
Σε πολλά μέρη της ορεινής κυρίως Ελλάδας, ο καιρός της Πρωτοχρονιάς, ερμηνεύεται ως "σημάδι" από τους ντόπιους. Ο καθαρός ουρανός το ξημέρωνα της 1ης Ιανουαρίου, προμηνύει μια "καθαρή χρονιά", χωρίς ασθένειες. Το χιόνι επίσης, ερμηνεύεται ως "καλό σημάδι" και από αυτήν την λαϊκή αντίληψη πηγάζει η ρήση "άσπρη μέρα, άσπρος χρόνος".

Στη Βόρεια Ελλάδα, σε κάποια χωριά οι κάτοικοι την νύχτα της Πρωτοχρονιάς, αφήνουν ανοιχτή τη βρύση του χωριού, για "να τρέχει η τύχη, σαν το νερό", ενώ στη νησιωτική χώρα, θεωρούν θετικό σημάδι να φυσάει βοριάς την πρώτη μέρα του χρόνου.

pyles.tv
Διαβάστε περισσότερα »"Πρωτοχρονιά 2012: Προλήψεις και οιωνοί"

Το εθιμικό ποδαρικό της Πρωτοχρονιάς



γράφει ο Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, καθηγητής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Παραδοσιακή συνήθεια
Τι γίνεται στην Αγγλία
Μια διαχρονική δοξασία...

H πρώτη εθιμική κίνηση που γίνεται με τον ερχομό κάθε καινούργιου χρόνου ονομάζεται στην Ελλάδα, όπως είναι γνωστό, «ποδαρικό» (first foot, πρώτο βήμα, όπως λέγεται στη Μεγάλη Βρετανία). Πρόκειται, όπως γνωρίζουμε, για την πρώτη είσοδο, το πρώτο βήμα ενός επισκέπτη, συγγενικού ή φιλικού προσώπου (μικρής ή μεγάλης ηλικίας), στο σπίτι μιας οικογένειας τα ξημερώματα ή το πρωί της Πρωτοχρονιάς. Το πρόσωπο αυτό έρχεται στο σπίτι για να φέρει το μήνυμα της αλλαγής του χρόνου, την καλή τύχη και την ευτυχία για όλη τη διάρκεια της νέας χρονιάς.

Επειδή όμως η πρώτη αυτή επίσκεψη μπορεί να φέρει και αντίθετο αποτέλεσμα, γι’ αυτό πιστεύεται ότι αυτός που θα μπει πρώτος στο σπίτι για να κάνει «ποδαρικό» πρέπει να είναι καλόκαρδος και καλότυχος. Αν μάλιστα τύχει να είναι και μικρό παιδί, αυτό θεωρείται πιο καλός οιωνός γιατί, κατά τη λαϊκή αντίληψη, ένα παιδί χαρακτηρίζεται με τα στοιχεία της αθωότητας, της ειλικρίνειας και της άδολης συμπεριφοράς.

Στην Ελλάδα η συνήθεια αυτή εξακολουθεί να γίνεται κάθε χρόνο. Ετσι οι περισσότερες οικογένειες φροντίζουν να δέχονται το «ποδαρικό» από συγγενικό συνήθως πρόσωπο ή ακόμη από το μικρότερο παιδί τους, το οποίο θα βγει έξω από το σπίτι λίγο προτού τελειώσει ο παλαιός χρόνος και θα ξαναμπεί με τον ερχομό του νέου. Μάλιστα πιστεύεται ότι το «πρώτο βήμα» πρέπει να γίνει με το δεξί πόδι, για να φέρει ευτυχία, να έρθουν όλα «δεξιά», καθώς η δεξιά πλευρά (χέρι, πόδι, εν προκειμένω) ήδη από ένα μακρό παρελθόν θεωρήθηκε αίσια και, αντιθέτως, απαίσια η αριστερή (πρβλ. sinister: αριστερή, αλλά και ολέθριος).

Παραδοσιακή συνήθεια

Σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας το «ποδαρικό» το κάνει ο ίδιος ο νοικοκύρης ή ο πρωτότοκος γιος. Ετσι, όπως αναφέρει ο Γεώργιος Μέγας, το ποδαρικό στην Αμοργό γινόταν από έναν άνθρωπο του σπιτιού καθώς γύριζε από την εκκλησία με ένα εικονισματάκι στο χέρι. Εμπαινε δύο βήματα μέσα και έλεγε: «Μέσα καλό!». Γύριζε δύο-τρία βήματα πίσω και ξανάλεγε: «Κι όξω κακό!». Αυτό το έκανε τρεις φορές. Τελειώνοντας επαναλάμβανε τις λέξεις «μέσα καλό» και έριχνε ένα ρόδι να σπάσει μέσα στο σπίτι. Επειτα όλη η οικογένεια έτρωγε μια δαχτυλιά μέλι, «για να ‘ναι γλυκιά η ζωή όλο τον χρόνο». Στην Κάρπαθο τα παλαιότερα χρόνια έβαζαν πρωί πρωί στο σπίτι «για το καλό» έναν άσπρο σκύλο και του έδιναν να φάει μπακλαβά. Αυτό το έκαναν «για να σκυλιάσει» το σπίτι και να θεριέψουν οι άνθρωποί του.

Αν πάλι η οικογένεια είναι άτεκνη ή τα παιδιά μεγάλωσαν και δεν βρίσκονται στο σπίτι, τότε προτιμάται ένα παιδί από το φιλικό ή γειτονικό περιβάλλον. Σε όλες τις περιπτώσεις ωστόσο το πρόσωπο που θα κάνει το ποδαρικό θα λάβει χρηματικό δώρο, το οποίο είναι ανάλογο με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας.

Σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, όπως γνωρίζουμε από τη λαογραφική βιβλιογραφία, το ποδαρικό της Πρωτοχρονιάς εξακολουθεί επίσης ως σήμερα να είναι σε χρήση. Είναι γνωστό με διάφορα ονόματα και αυτός που το κάνει εμφανίζεται σαν ένα πρόσωπο σημαντικό. Ο σκοπός είναι πάντα να «φέρει» τον καινούργιο χρόνο στο σπίτι και την καλή τύχη στην οικογένεια.

Τι γίνεται στην Αγγλία

Ετσι συμβαίνει, για να παραθέσω δύο παραδείγματα, στη Βόρεια Αγγλία και στη Σκωτία, όπως αναφέρει η αγγλίδα λαογράφος Christina Hole. Αυτός που κάνει ποδαρικό τις πρώτες ώρες της Πρωτοχρονιάς έρχεται όσο σύντομα γίνεται, αφού περάσουν τα μεσάνυχτα. Φέρνει συμβολικά δώρα, όπως τρόφιμα, καύσιμα, χρήματα, τα οποία θεωρούνται προληπτικά τεκμήρια ευημερίας για τον χρόνο που αρχίζει. Αλλοτε πάλι φέρνει μαζί του ένα κλαδί από αειθαλές δέντρο, το οποίο βέβαια επίσης έχει συμβολική σημασία και θεωρείται υπόσχεση διαρκούς γερής ζωής. Τίποτε εξάλλου δεν πρέπει να βγαίνει έξω από το σπίτι προτού έρθει ο πρωτοχρονιάτικος επισκέπτης και κανένα μέλος της οικογένειας δεν πάει πουθενά αν δεν έρθει πρώτα εκείνος. Ο επισκέπτης θα χαιρετήσει όλους τους παρευρισκομένους και κατόπιν καλωσορίζεται και ο ίδιος. Στη συνέχεια αφήνει ένα κάρβουνο για το άναμμα φωτιάς.

Ο Lawrence Whistler περιγράφει στο βιβλίο του English Festivals μια χαρακτηριστική σχετική τελετή, κατά την οποία αυτός που έκανε το ποδαρικό μετέφερε ένα κλαδί από αειθαλές δέντρο στο ένα χέρι και ένα βλασταράκι στο άλλο. Εμπαινε στο σπίτι σιωπηλός, διέσχιζε το δωμάτιο ως το τζάκι και εκεί άπλωνε το κλαδί του δέντρου στις φλόγες και έβαζε το βλασταράκι στο ράφι του σπιτιού. Κανένας δεν μιλούσε ώσπου να μιλήσει αυτός πρώτος, και μόνο όταν ευχόταν στην οικογένεια «Happy New Year» έσπαζε η σιωπή.

Το ποδαρικό στην Αγγλία δεν επιτρέπεται να γίνει από γυναίκα, υπογραμμίζει η Hole. Αν συμβεί αυτό, τότε θα προκληθεί καταστροφή στην οικογένεια που τη δέχθηκε σπίτι της. Το ποδαρικό, σύμφωνα με την (μάλλον ανδροκρατική…) αντίληψη των Αγγλων, πρέπει να γίνεται από δυνατό, υγιή και όμορφο άνδρα.

Μια διαχρονική δοξασία

Στη σημερινή τεχνολογική εποχή μας ένα είδος ποδαρικού θεωρείται και το πρώτο (συνήθως ευχετικό) τηλεφώνημα της χρονιάς που θα δεχθεί η οικογένεια ή τα τελευταία χρόνια και το πρώτο μήνυμα που θα γραφεί στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου. Αυτός άλλωστε είναι ένας νέος ευχετικός τρόπος των νεοελλήνων, με αποτέλεσμα η τηλεφωνική επικοινωνία να μην είναι και τόσο εύκολη την Πρωτοχρονιά εξαιτίας των πολλαπλών κλήσεων.

Το έθιμο έχει επίσης τη δική του λειτουργικότητα στους δημοσιογράφους, οι οποίοι δεν ξεχνούν να πλαισιώνουν τα διάφορα ρεπορτάζ και τις περιγραφές τους με στοιχεία από την εθιμική ζωή και παράδοση. Αυτό βέβαια συμβαίνει όλον τον χρόνο και όχι μόνο την Πρωτοχρονιά. Ετσι, για να δώσω δύο παραδείγματα από τον αθηναϊκό και επαρχιακό Τύπο, σημειώνω το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Τα Νέα» (31 Δεκεμβρίου 2001) με κεντρικό οκτάστηλο τίτλο «Ευρω-ποδαρικό με νεωτερικότητα και μεγάλες προσδοκίες» το οποίο αναφερόταν βέβαια στο ξεκίνημα των συναλλαγών με το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, το ευρώ. Πολύ έξυπνος και πρωτότυπος τίτλος για ευτυχία στον νέο χρόνο (1η Ιανουαρίου 2002) και μάλιστα με νέο νόμισμα. Το δεύτερο παράδειγμα το αντλώ από τη «Ροδιακή» (καθημερινή εφημερίδα της Ρόδου), η οποία στις 3 Ιανουαρίου 2003 αναφερόμενη στα «Ποδαρικά του 2003» (σελ. 11) έγραψε ότι αγόρι ήταν το πρώτο παιδί του νέου χρόνου που γεννήθηκε στη Ρόδο, πρώτο έφθασε στο τοπικό αεροδρόμιο αεροπλάνο της εταιρείας Aegean και πρώτο στο λιμάνι του νησιού το ημερόπλοιο «Πανορμίτης».

Τι είναι όμως αυτή η εθιμική συνήθεια και από πού κατάγεται; Πρόκειται ασφαλώς για μια δοξασία, σύμφωνα με την οποία ό,τι συμβαίνει στην έναρξη μιας νέας χρονικής περιόδου θα επηρεάσει και την όλη έκβασή της (άσχετη δεν είναι και η παροιμία πως «η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται»). H χρονική περίοδος μπορεί να είναι και ένας μήνας (συναφώς η ευχή την πρώτη του μήνα «καλό μήνα»), μία εβδομάδα ή όποια άλλη.

Τεκμήριο της παλαιότητας της δοξασίας αυτής παρέχει η Παλαιά Διαθήκη, σε συσχετισμό με το «τυχερό» πόδι. Συγκεκριμένα στο βιβλίο της Γένεσης (30, 30) αναφέρεται επί λέξει: «Μικρά γαρ ην όσα σοι ην εναντίον εμού, και ηυξήθη εις πλήθος, και ηυλόγησέ σε Κύριος επί τω ποδί μου». Στο καλό ποδαρικό πίστευαν λοιπόν και οι Εβραίοι, ενώ την ίδια δοξασία είχαν και οι Ρωμαίοι, όπως αναφέρει ο Κοραής (Ατακτα, α’, σελ. 118).

H δοξασία επιβίωσε και στα βυζαντινά χρόνια, παρά τις επικρίσεις που δέχθηκε από τους Πατέρες της Εκκλησίας, και έφθασε αλώβητη ως την εποχή μας, όπου πολλοί δεν παραλείπουν να την εφαρμόζουν.
Διαβάστε περισσότερα »"Το εθιμικό ποδαρικό της Πρωτοχρονιάς"

Δίσεκτο το 2012: Γιατί τα δίσεκτα έτη θεωρούνται γκαντέμικα;




Το 2012 που πλησιάζει, πέρα από τις γνωστές προφητείες και καταστροφολογίες που το συνοδεύουν, έχει ακόμη ένα... κουσούρι: είναι δίσεκτο!
Διαβάστε για τις δεισιδαιμονίες και τις προλήψεις που συνοδεύουν τις δίσεκτες χρονιές!...Γιατί υπάρχουν δίσεκτα έτηΜε τον χαρακτηρισμό "δίσεκτο", εννοούμε το έτος που έχει 366 μέρες, αφού κάθε 4 χρόνια ο μήνας Φεβρουάριος διαθέτει 29 αντί των 28 ημερών. Ο λόγος καθιέρωσης του δίσεκτου χρόνου, ήταν καθαρά πρακτικός και αφορούσε την διόρθωση σφαλμάτων που προκαλούνται από τον μη ακριβή υπολογισμό της διάρκειας της ημέρας, πλήρους περιστροφής της Γης, στην μέτρηση του ηλιακού έτους.

Γιατί τα δίσεκτα έτη θεωρούνται... γκαντέμικα!

Τα δίσεκτα έτη, συνοδεύονται από πολλές προλήψεις και δεισιδαιμονίες, οι οποίες μάλλον έχουν τις ρίζες τους στην παράδοση των Ρωμαίων που θεωρούσαν τον Φεβρουάριο ως "τον μήνα των νεκρών". Ήταν η εποχή του χρόνου που οι ψυχές άφηναν για λίγο τον άλλο κόσμο και ανέβαιναν στους ζωντανούς. Το γεγονός πως στο δίσκετο έτος, ο Φεβρουάριος έχει ακόμη ένα 24ωρο, οδήγησε πιθανότατα στην άποψη ότι ολόκληρη η χρονιά είναι... δυσοίωνη!

Ισως από τους Ρωμαίους να πέρασε η πρόληψη αυτή και στους Έλληνες, αν και κατά μία άλλη άποψη, η σύνδεση του δίσεκτου με την κακοτυχία οφείλεται σε... αγραμματοσύνη! Άνθρωποι χωρίς γνώσεις, που ασχολούνταν κυρίως με αγροτικές εργασίες μπέρδευαν το πρόθεμα "δις" με το "δυσ", που συνοδεύει αρνητικές έννοιες, και ερμήνευαν την "δίσεκτη χρονιά" ως "δύσκολη χρονιά"!

Τι υποτίθεται ότι συμβαίνει στα δίσεκτα χρόνια!

Σύμφωνα με τους προληπτικούς, όταν η χρονιά είναι δίσεκτη συμβαίνουν μία σειρά από άσχημα γεγονότα, που αφορούν τον καθέναν ατομικά αλλά επεκτείνονται και σε συλλογικό επίπεδο και μπορεί να ξεκινήσουν από μεγάλες φυσικές καταστροφές και να φτάσουν μέχρι σε πόλεμο!

" Το 1940, χρονιά του Β Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν δίσεκτο", λένε οι οπαδοί της άποψης αυτής. "Ναι, αλλά το 1914, χρονιά του Α Παγκοσμίου, δεν ήταν", απαντούν εκείνοι που θεωρούν ανοησίες τα περί "γρουσούζικου" δίσεκτου, σχολιάζοντας πως όταν κάποιος πιστεύει σε δεισιδαιμονίες βρίσκει πάντα τρόπο να τις... επιβεβαιώσει!

Τι ΔΕΝ κάνουν οι προληπτικοί κατά τη διάρκεια του δίσεκτου έτους!

Σε ατομικό επίπεδο, υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες που οι προληπτικοί αποφεύγουν να κάνουν κατά τη διάρκεια των δίσεκτων ετών. Συγκεντρώσαμε τις πιο γνωστές από αυτές. Όταν είναι δίσκετη χρονιά:

- δεν παντρευόμαστε
- δεν ξεκινάμε να χτίσουμε σπίτι
- δεν αγοράζουμε σπίτι
- δεν αγοράζουμε αυτοκίνητο
- δεν φυτεύουμε νέες καλιέργειες
- δεν κλείνουμε σημαντικές συμφωνίες
- δεν ξεκινάμε νέες σχέσεις
Διαβάστε περισσότερα »"Δίσεκτο το 2012: Γιατί τα δίσεκτα έτη θεωρούνται γκαντέμικα;"

Οί Καλικάντζαροι τού Δωδεκαήμερου




Ελληνική δοξασία (αρχαίας καταγωγής) «δαιμόνιων» που σύμφωνα με σύγχρονη δοξασία εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου - 6 Ιανουαρίου). Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους.Ο λαός τους φαντάζεται με διάφορες μορφές κατά περιοχή με κοινό γνώρισμα την ασχήμια τους. Κατά Αραχωβίτικη περιγραφή αυτοί είναι: «κακομούτσουνοι» και «σιχαμένοι», «καθένας τους έχει κι απόνα κουσούρι, άλλοι στραβοί, άλλοι κουτσοί, άλλοι μονόματοι, μονοπόδαροι, στραβοπόδαροι, στραβόστομοι, στραβοπρόσωποι, στραβομούρηδες, στραβοχέρηδες, ξεπλατισμένοι, ξετσακισμένοι και κοντολογής όλα τα κουσούρια και τα σακατιλίκια του κόσμου τα βρίσκεις όλα πάνω τους».
Συνήθως φαντάζονται νάνοι, αλλά και ψηλοί, σκουρόχρωμοι, με μαλλιά μικρά και ατημέλητα, μάτια κόκκινα, δόντια πιθήκου, δασύτριχοι, χέρια και νύχια πιθήκου, πόδια γαϊδάρου ή το ένα γαϊδάρου και το άλλο ανθρώπινο, ("μισοί γαϊδούρια και μισοί άνθρωποι όπως λένε στη Σύρο) αλλά και σαν «μικροί σατανάδες» - (σατανοπαίδια όπως λένε στη Νάξο), άλλοτε γυμνοί και άλλοτε ρακένδυτοι με σκούφο (οξυκόρυμβο) από γουρουνότριχες και με παπούτσια άλλοτε σιδερένια και άλλοτε με τσαρούχια ή τσαγγία.



Η τροφή τους κυρίως ακάθαρτη: σκουλήκια, βαθράκοι (=βάτραχοι), φίδια, ποντίκια κ.ά. χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποστρέφονται τα εδέσματα του Δωδεκαήμερου.
Είναι πολύ ευκίνητοι ανεβαίνουν στα δένδρα πηδούν από στέγη σε στέγη σπάζοντας κεραμίδια κάνοντας μεγάλη φασαρία. Και ότι βρουν απλωμένα τα ποδοπατούν. Άμα βρουν ευκαιρία κατεβαίνουν από τις καμινάδες στα σπίτια και μαγαρίζουν τα πάντα.
Σε μερικά μέρη τους καλικάντζαρους τους συνοδεύει η μάνα τους η «Καλικατζαρού» που τους «ορμηνεύει» τι να πειράξουν. Σε κάποια νησιά οι καλικάντζαροι έρχονται με τις γυναίκες τους ή μόνο οι γυναίκες τους οι «καλικαντζαρίνες»! Και προκειμένου οι νοικοκυραίοι να αποφύγουν ένα τέτοιο συρφετό ρίχνουν στα κεραμίδια κομμάτια από χοιρινό ή λουκάνικα ή ξηροτήγανα!


Στη Νάξο τις γυναίκες των καλικάντζαρων τις αποκαλούν «Καλοκυράδες» για να τις καλοπιάσουν (εξευμενίσουν), ενώ στη Κωνσταντινούπολη «Βερβελούδες». Ο αρχηγός των καλικάντζαρων στη παλιά Αθήνα λεγόταν «κωλοβελόνης» ενώ στη Θεσσαλία «αρχι-τζόγιας» (και «τζόγιες» οι καλικάντζαροι) στη δε Κωνσταντινούπολη «Μαντρακούκος». Στη δε Νάξο οι καλικάντζαροι φαντάζουν και χορευταράδες, αρπάζουν όποιον βρουν τη νύκτα και τον στροβιλίζουν στο χορό μέχρι να πέσει λιπόθυμος, ο γνωστός χορός των καλικάντζαρων.



Κατά διάφορες ελληνικές δοξασίες οι καλικάντζαροι ήταν άνθρωποι με κακιά μοίρα μεταβαλλόμενοι σε δαιμόνια, γίνονται δε καλικάντζαροι αυτοί που έχουν γεννηθεί μέσα στο Δωδεκαήμερο εκτός και αν βαπτισθούν αμέσως, ή εκείνοι στους οποίους ο ιερέας δεν ανέγνωσε σωστά τις ευχές του βαπτίσματος, τα τερατώδη βρέφη, ή κατά τους Σιφναίους όσοι πέθαναν στο Δωδεκαήμερο ή αυτοκτόνησαν, στη Μακεδονία: όσοι δεν έχουν ισχυρό Άγγελο για να τους προστατεύει από τον Σατανά.
Οι καλικάντζαροι έρχονται (βγαίνουν) τη παραμονή των Χριστουγέννων, (στη Σκιάθο: με πλοιάριο, στην Οινόη: με χρυσή βάρκα, στην Ικαρία: επί των φλοιών των καρυδιών) από «το κάτω κόσμο» τον Άδη. Συνήθη μέρη που μένουν μετά τον ερχομό τους είναι οι μύλοι, τα γεφύρια, τα ποτάμια και τα τρίστρατα (μεγάλα μονοπάτια) όπου παραμονεύουν μόνο κατά τη νύκτα και φεύγουν με το τρίτο λάλημα του πετεινού.
Εκτός του Δωδεκαήμερου τον υπόλοιπο χρόνο μένουν στα έγκατα της γης και πριονίζουν το δένδρο που κρατά τη γη (παραλλαγή του μυθικού Άτλαντα). Βγαίνουν δε στην επιφάνεια κοντά στο τέλος της εργασίας τους, από το φόβο μήπως τελικά η ετοιμόρροπη γη τους πλακώσει (στη Μακεδονία: για να γιορτάσουν πρόσκαιρα τη νίκη τους), όταν δε κατεβαίνουν βρίσκουν το δένδρο ακέραιο και ξαναρχίζουν το πριόνισμα. Το δένδρο των Χριστουγέννων συμβολίζει αυτή ακριβώς την ακεραιότητα και τη Θεϊκή δύναμη και προστασία με την παρουσία του Χριστού.


Γενικά πιστεύεται ότι οι καλικάντζαροι αδυνατούν να βλάψουν τους ανθρώπους αλλά μόνο να τους πειράξουν, ενοχλήσουν ή να τους φοβίσουν αφού θεωρούνται (στη Μακεδονία) μωροί και ευκολόπιστοι. Λέγεται ότι ανεβαίνουν στους ώμους των ανθρώπων που συναντούν τη νύκτα και προσπαθούν να τους πνίξουν αν δεν αποκριθούν σωστά σε ότι ερωτηθούν ή κατ΄ άλλους τους παρασύρουν σε χορό που όμως τους καλούς χορευτές τους ανταμείβουν ή κατ΄ άλλους παίρνουν τη μιλιά σε όποιον μιλήσει κατά τη συνάντηση μαζί τους.
Επίσης μπαίνοντας στις οικίες απ΄ όπου μπορέσουν μαγαρίζουν τη κουζίνα σε ότι δεν είναι νοικοκυρεμένο, αρπάζουν ενδύματα, «βασανίζουν τις ακαμάτρες... γι΄ αυτό τα κορίτσια το 40ήμερο προσπαθούν να φτιάξουν όσο γίνεται πιο πολύ γνέμα» (Σάμος) ή σκορπούν το αλεύρι, τη τέφρα από το τζάκι τη «δωδεκαμερίτικη» ή «καλικαντζαρήσια» ή «τη στάχτη που δεν άκουσε το εν Ιορδάνη» και που θεωρείται ακατάλληλη για οποιαδήποτε χρήση.


Τα αποτρεπτικά μέσα που λαμβάνονται κατά των Καλικάντζαρων διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
Πράξεις χριστιανικής λατρείας: α) Το σημείο του Σταυρού στη πόρτα, στα παράθυρα, στις καμινάδες, τους στάβλους και στα αγγεία λαδιού και κρασιού. β) Ο Αγιασμός των σπιτιών και μάλιστα τη παραμονή των Φώτων.
Επωδές: όπως «ξύλα, κούτσουρα, δαυλιά καημένα» (Καλαμάτα) που όταν ακούσουν οι καλικάντζαροι φεύγουν ή η απαγγελία του «Πάτερ ημών….» (τρις).
Μαγικές πράξεις: Κάπνισμα με δυσώδεις ουσίες (παλιοτσάρουχου), εμφανή επίδειξη χοιρινού οστού, περίαπτα (χαϊμαλιά) πίσω από τη πόρτα, το μαυρομάνικο μαχαίρι, το αναμμένο δαυλί ("τρεχάτε γειτόνοι με τα δένδρινα δαυλιά" Τριφυλία).
Τη παραμονή των Θεοφανίων τους «ζεματίζουν» από το λάδι που παρασκευάζουν οι νοικοκυρές τηγανίτες (λαλαγγίτες, λουκουμάδες). Όταν όμως συλλάβουν κανένα από τους καλικάντζαρους τον δένουν και τον υποχρεώνουν να μετρήσει τις τρύπες του κόσκινου!

Πασίγνωστη είναι η δοξασία που όταν οι καλικάντζαροι φεύγουν (κατέρχονται στη γη) κατά τον αγιασμό των οικιών που φωνάζουν σε τροχαίο ρυθμό:
«Φεύγετε να φεύγωμε
τι έρχεται ο τρελόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με τη βρεχτούρα του.
Μας άγιασε μας έβρεξε
και μας, μας εκατέκαψε!» ή «και θα μας μαγαρίσει»
Από τη παραμονή και ανήμερα των Φώτων πραγματοποιείται καθαρμός των χωριών των οικιών και της υπαίθρου με φωτιές υπαίθριες.
άπό


Τα Καρκατζούλια ή Σκαρκατζούλια ή Καλικάτζαροι
Αντιγόνη Κουτσινού, ΣΤ2
Τους συναντάμε με πολλά ονόματα: καλιβρούσηδες,καλακάντζουρα,λυκοκάντζαροι, κακανθρωπίσματα, παγανά και εξαποδώ.
Από την παραμονή των Χριστουγέννων έως τα Θεοφάνια ανεβαίνουν στη γη τα δαιμόνια Καλικάντζαροι, που «όλο το χρόνο πελεκούν με τα τσεκούρια τους τους στύλους που στηρίζουν τη γη».
Οι δαίμονες-Καλλικάντζαροι ταυτίζονται με τις δαιμονικές Κήρες των αρχαίων. Είναι «μαύροι, άσχημοι, με κόκκινα μάτια και τριχωτό σώμα».
Στην Κύπρο ονομάζονται Πλανήταροι. «Εκεί τους κάνουν ξεροτήγανα για να τους καλοπιάσουν».
Αρχηγός τους είναι ο Μαντρακούκος, που είναι κουτσός κι άγριος και ο πιο επικίνδυνος απ' όλη την ομάδα. Ακολουθεί ο Μαγάρας, με την τεράστια κοιλιά του, ο οποίος μαγαρίζει όλα τα φαγητά και τα γλυκά. Επίσης έρχεται ο Κωλοβελόνης, που είναι αδύνατος και σουβλερός σα μακαρόνι και περνά από κλειδαρότρυπες και χαραμάδες. Άλλος είναι ο Κοψαχείλης με τεράστια κοφτερά δόντια, που κρέμονται από το στόμα του. Κανένας δεν μοιάζει με τον άλλο και έχει ο καθένας το κουσούρι του.
Κατά διάφορες ελληνικές παραδόσεις οι καλικάντζαροι ήταν άνθρωποι με κακιά μοίρα μεταμορφωμένοι σε δαιμόνια, γίνονται δε καλικάντζαροι αυτοί που έχουν γεννηθεί μέσα στο Δωδεκαήμερο εκτός και αν βαπτισθούν αμέσως, ή εκείνοι στους οποίους ο ιερέας δεν ανέγνωσε σωστά τις ευχές του βαπτίσματος, τα τερατώδη βρέφη, ή κατά τους Σιφναίους όσοι πέθαναν στο Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου - 6 Ιανουαρίου) ή αυτοκτόνησαν.
Καθένας από τους καλικάντζαρους έχει κι από ένα κουσούρι. Κουτσοί, στραβοί, με ένα μάτι, μονοπόδαροι, στραβοπόδαροι, ξεπλατισμένοι .Μεταξύ τους είναι διχόγνωμοι, και δεν μπορούν να κάνουν μέχρι το τέλος καμιά δουλειά κι όλα τα αφήνουν στη μέση, γι' αυτό δεν μπορούν να κάνουν κακό και στους ανθρώπους, αν και έχουν μεγάλη επιθυμία. Οι καλικάντζαροι από ότι λέγεται είναι μαυριδεροί, με κόκκινα μάτια, τραγίσια πόδια, χέρια σαν της μαϊμούς και τριχωτό όλο τους το σώμα.
Την παραμονή των Χριστουγέννων, οι καλικάντζαροι έρχονται έξω και περιμένουν να σμίξει η μέρα με τη νύχτα για να μπουν μέσα. Είναι κακά και πονηρά όντα, μα δεν μπορούν να βλάψουν τους ανθρώπους, γι αυτό και οι γυναίκες ακόμα τα περιπαίζουν και τα βρίζουν και τα λεν σταχτοπόδηδες, σταχτιάδες, κατουρλήδες.
Παλιά οι γιαγιάδες έκαιγαν στα τζάκια παλιοτσάρουχα. Η άσχημη μυρωδιά τους έκανε τους καλικάντζαρους να φεύγουν. Για να εξευμενίσουν οι άνθρωποι τα πειρακτικά αυτά πλάσματα, άφηναν γλυκά σ' ένα σημείο του σπιτιού ή προσπαθούσαν να τα κάνουν ακίνδυνα, με διάφορους τρόπους. Τοποθετούσαν ένα κόσκινο μπροστά από την πόρτα του σπιτιού, ώστε μέχρι να μετρήσει ο καλικάντζαρος από περιέργεια τις τρύπες, να λαλήσει ο πετεινός, οπότε αυτοί έτρεχαν να εξαφανιστούν.
Το αποτελεσματικότερο μέσο για να κρατηθούν μακριά οι καλικάντζαροι και κάθε άλλο δαιμόνιο θεωρήθηκε η φωτιά. Γι' αυτό και όλο το Δωδεκαήμερο έμενε συνεχώς το τζάκι αναμμένο και μάλιστα με ξύλα αγκαθωτά για να έχει η φωτιά μεγαλύτερη δύναμη.
Λένε πως μερικοί από τους καλικάντζαρους έχουν στη ράχη τους από φυσικού τους μια κούνια αγκαθερή και σε αυτήν βάζουν όσα παιδιά αρπάζουν και τα κουνούν για να ματώνουν τα παιδιά απ' τ 'αγκάθια και να πίνουν αυτοί το αίμα. Συνήθως δεν αφήνουν μαλλί πάνω στη ρόκα οι νοικοκυρές αυτές τις μέρες, γιατί οι κατουρλήδες, έρχονται και προσπαθούν να γνέσουν κι αυτοί, το στρίβουν το πετάνε, το μπερδεύουν κι έτσι το μαλλί είναι για πέταμα.
Φεύγετε να φεύγωμε
έρχεται ο τρελόπαπας
με την αγιαστούρα του
και με τη βρεχτούρα του.
Μας άγιασε μας έβρεξε
και μας, μας εκατέκαψε.

Η λαϊκή μας παράδοση θέλει οι καλικάντζαροι να "μαγαρίζουν" το φαγητό με τις ακαθαρσίες τους αλλά και να προσπαθούν να πριονίσουν τα θεμέλια της Γης κατά την διάρκεια του δωδεκαήμερου.
Από την στιγμή που κρύβονται πάλι στα έγκατα της Γης στις 6 Ιανουαρίου τα θεμέλια γίνονται όπως και πριν κι έτσι η προσπάθεια τους είναι από πριν καταδικασμένη.

Σε άλλα μέρη πίστευαν ότι όταν βγαίνουν πάνω στη γη οι καλικάντζαροι, ουρλιάζουν απαίσια και προσπαθούν να μολύνουν με τα περιττώματά τους τα τρόφιμα, να σκορπίσουν το αλεύρι, να χύσουν νερό στο πάτωμα, να σταματήσουν το νερό της βρύσης.
Σε άλλα ελληνικά χωριά πίστευαν πως οι καλικάντζαροι είναι σκελετωμένοι, αδύνατοι, φορούν βρώμικα ρούχα, είναι κουτσοί, τσεβδοί, μονόφθαλμοι, με ουρές, ότι είναι πολύ ευκίνητοι και ικανοί να σκαρφαλώνουν στους τοίχους, αλλά πολύ φοβητσιάρηδες και με μια βιτσιά γίνονται άφαντοι.
Αλλού φαντάζονταν ότι οι καλικάντζαροι παρουσιάζονται και σαν άνθρωποι, σαν ζώα και σαν περίεργα πουλιά, ότι εμφανίζονται κατά τις σκοτεινές νύχτες στους ανθρώπους σαν παράξενα φαντάσματα. Πίστευαν ότι τα κακά πνεύματα τις νύχτες του Δωδεκαήμερου ήταν ελεύθερα και πανταχού παρόντα και γι' αυτό κανείς δεν έπρεπε να βραδιαστεί μακριά από το χωριό ή στο δάσος.
Στον Πόντο όποιος ήθελε να αποφύγει την επίσκεψη των καλικαντζάρων έπρεπε:
1. Να μη σβήσει την λάμπα, και αν ήταν ανάγκη να βγει από το σπίτι, έπρεπε να κρατάει φανάρι αναμμένο η δαυλό.
2. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων άναβαν στο τζάκι το «Χριστοκούρ» ένα χοντρό κούτσουρο και πριν καεί το αντικαθιστούσαν με άλλο, έτσι ώστε η φωτιά να διατηρείτε άσβεστη σε όλη την διάρκεια του Δωδεκαήμερου.
3. Να ραντήσει το σπίτι με αγιασμό.
4. Δεν γινόταν γάμος και μόνο βάπτισμα σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης.
5. Όλα τα θεωρούσαν εν δυνάμει μολυσμένα και σκέπαζαν καλά το υγρά και τα τρόφιμα.
6. Το σημείο του σταυρού και η απαγγελία προσευχής (ιδιαίτερα του «Πάτερ ημών») απομάκρυνε τους καλικαντζάρους.
7. Στα σταυροδρόμια χάραζαν στο έδαφος το σημείο του σταυρού.
Διαβάστε περισσότερα »"Οί Καλικάντζαροι τού Δωδεκαήμερου"

Πρωτοχρονιάτικα εθιμα



Η Πρωτοχρονιά
Η Πρωτοχρονιά ήταν και παραμένει πάντα ο μεγαλύτερος σταθμός της ζωής του ανθρώπου. Κλείνει ο κύκλος της περασμένης χρονιάς και συνεχίζεται η ζωή χωρίς να διακόψει μέσα στο άπειρο του χρόνου.
Την νύχτα αυτή, ένα δευτερόλεπτο και... το σκηνικό της ζωής αλλάζει αυτόματα.
Το χτες γίνεται σήμερα και ο χρόνος κάνει ένα ακόμα βήμα προς την αιωνιότητα. Αυτή την βραδιά όλα μεγαλώνουν κατά ένα χρόνο.Την θέση του παλιού την διαδέχεται το καινούργιο, ο καινούργιος χρόνος είναι φορτωμένος με όνειρα, ελπίδες και υποσχέσεις για την ζωή, και οι άνθρωποι το περιμένουν με ελπίδα και χαρά για μια ζωή καλύτερη και πιο ευτυχισμένη.

Μαζί του υποδέχονται και τον Αϊ -Βασίλη τον φίλο των παιδιών.
- Στο Δρυμό της Μακεδονίας, συγκεντρωνόταν όλη η οικογένεια στο σπίτι το βράδυ, ένα αγόρι κατέβαινε στο στάβλο και ψαχούλευε τα παχνιά με τα χέρια του και μάζευε κάποια σπυριά στάρι, όπως έπεφτε από τ' άχυρο, και ο πατέρας ή η μάνα, ονοματίζοντας ένα σπυρί για τον καθένα, το έβαζε στη ζεστή πλάκα της ΄΄παραστιάς΄΄ του τζακιού και όλοι κοίταζαν προς τα που θα πήγαινε, την ώρα που θα' σκιαζε με κρότο από τη ζέστη της πλάκας.
Κι αν σκάζοντας πετούσε προς τ' απάνω, τούτο ήταν σημάδι δύναμης, υγείας και γεροσύνης, για κείνον που το βάζανε.
Αν όμως καιγόταν, χωρίς ν' αλλάξει θέση, τότε ήταν σημάδι αδυναμίας, αρρώστιας και δυστυχίας.



- Στα χωριά της Χαλκιδικής, δοκίμαζαν την τύχη τους με φύλλα ελιάς κι όχι με στάρι. Χτυπώντας η καμπάνα για τον εσπερινό, ένας από κάθε σπίτι, πήγαινε στο ξωκλήσι του Αϊ Βασίλη έξω από το χωριό και από ένα λιόδεντρο, που ήταν φυτρωμένο έξω στην αυλή της εκκλησιάς, κόβανε όλοι από ένα κλωναράκι ελιάς και το' φερναν στο σπίτι.
Επειδή όμως από το κόψιμο των κλαριών που έκαναν κάθε χρόνο, το λιόδεντρο δεν κάρπιζε, γι' αυτό κι ο καθένας πήγαινε από ένα μπουκάλι λάδι, ΄΄για να μη ζημιώνει το βακούφι΄΄.
Το βράδυ, ο πατέρας ή η μάνα του σπιτιού, έβαζε στ' αναμμένα κάρβουνα της φωτιάς από τρία φύλλα ελιάς, για τον καθένα κι έκανε τις παρατηρήσεις του, αρχίζοντας πρώτα από τον εαυτό του. Αν τα φύλλα κατσάρωναν και χοροπηδούσαν πάνω στα κάρβουνα, αυτό ήταν καλό σημάδι, γιατί ο άνθρωπος αυτός θα ήταν ζωηρός και δεν θ' αρρώσταινε όλο το χρόνο. Αν όμως τα φύλλα καίγονταν και δεν είχαν τη ζωηράδα που έπρεπε, τότε αυτός θ' αρρώσταινε. Έτσι άλλα φύλλα έδειχναν θάνατο, άλλα παντρειά, άλλα ξενιτιά και άλλα πλούτη και καλά Γενικά οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν διάφορα μέσα που πίστευαν ότι θα τους άνοιγαν την πόρτα της ευτυχίας και της χαράς.
- Στο Βλαχόπουλο της Πυλίας, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς και πριν να τους επισκεφθεί κανείς στο σπίτι, κάποιος πήγαινε και καθότανε στο παράθυρο και κοίταζε στο δρόμο, για να δει ποιος θα πρωτοπερνούσε απ' έξω. Αν ο άνθρωπος αυτός ήταν ο καλός, φώναζε και τους άλλους, για να τον δούνε, ΄΄για να τους πάει καλά η χρονιά΄΄.
Αν όχι, τότε δεν μιλούσε και έφευγε από το παράθυρο.
- Το ίδιο έκαναν και τα κορίτσια της παλιάς Αθήνας, με τη διαφορά πως αυτά κάθονταν στο παράθυρο μετά τα μεσάνυχτα που άλλαζε ο χρόνος και κοιτάζοντας σ' ένα καθρέφτη περίμεναν ν' ακούσουν κάποιο αντρικό όνομα απ' τους διαβάτες, που θα περνούσαν απ' έξω. Μόλις άκουγαν το πρώτο αντρικό όνομα, έκαναν τρεις φορές το σταυρό τους και λέγανε σιγανά, για να μην τους ακούσει κανείς:
Το όνομα που άκουσα, να είναι τ' όνομά του!
Του χρόνου να' ναι κύρης μου κι εγώ να' μια κυρά του. Ύστερα άφηναν τον καθρέφτη στο παράθυρο και πήγαιναν να κοιμηθούν.
Το πρωί, αν ο καθρέφτης ήταν καθαρός και δεν ήταν θαμπωμένος από την υγρασία, τότε δε θα είχαν καμιά στενοχώρια όλο το χρόνο.
- Στο Ξυλοπάροικο των Τρικάλων, πριν ακόμα ξημερώσει, μια-μια οι γυναίκες πήγαιναν κι έπαιρναν αμίλητο νερό από τη βρύση, αλείφοντας τη σωλήνα του νερού με ΄΄λίπα΄΄, ΄΄για να τρέχει το βιο και το τυχερό, σαν το νερό΄΄.
Γυρίζοντας ύστερα στο σπίτι και πριν περάσουν το κατώφλι της πόρτας με το δεξί τους πόδι, έφτιαχναν ένα σταυρό στο πάνω παραστάθι της πόρτας με λίπος, ΄΄για να τρέχει και ν' απλώνει το τυχερό σαν τη λίπα΄΄.
- Στη Δροσοπηγή της Κόνιτσας, πρωί-πρωί οι γυναίκες έφτιαχναν λίγο νερουλό ζυμάρι, από το ίδιο ζυμάρι που έφτιαχναν και τις ΄΄λαγγίτες΄΄ και μ' ένα κουτάλι το' ριχναν λίγο λίγο στις φλόγες της φωτιάς λέγοντας: ΄΄Αρνιά, κατσίκια, υγεία, ευτυχία΄΄.
Τις λαγγίτες που έφτιαχναν, τις έψηναν στη γάστρα και αφού τις βάζανε τη μια πάνω στην άλλη, ΄΄τσιμπούσαν κάχτες και σκόρδο΄΄ και τις έτρωγαν βουτώντας τες μέσα στο καρυδοζούμι. Άλλες τις τρώγανε με μέλι, λιωμένο σε ζεστό νερό και άλλες τις βουτούσαν σε ΄΄ζαχαρόνερο΄΄, ΄΄για να τους είναι γλυκιά η χρονιά΄΄.


Η κρεμμύδα:

Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima.

Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας. Στις μέρες μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τοποθετείται μια κρεμμύδα έξω από το σπίτι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου. Στην συνέχεια η κρεμμύδα, κρεμιέται σε κάποιο σημείο του σπιτιού για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια.
Κλείνοντας αυτό το κείμενο, σας προτρέπουμε να σπάσετε ένα ρόδι, να ξυπνήσετε με το χτύπημα της κρεμμύδας και να μπει στο σπιτικό σας κάποιος τυχερός για να σας κάνει ποδαρικό την Πρωτοχρονιά. Προλήψεις θα μου πείτε και ίσως να έχετε δίκιο.

Και τα δύο πάντως είναι πολύ όμορφα έθιμα και είναι κρίμα να χαθούν, άσε που ποτέ δεν ξέρεις, μπορεί και να «πιάνουν».

Καλή χρονιά!!!
Διαβάστε περισσότερα »"Πρωτοχρονιάτικα εθιμα"
Διαβάστε περισσότερα »" "

Κάλαντα για τα Χριστούγεννα…



Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν. Μυρωδιές από μελομακάρονα και κουραμπιέδες, σπίτια στολισμένα με δεντράκια, κάποτε με καραβάκια, οικογένειες μαζεμένες γύρω από το στρωμένο τραπέζι με όλα τα καλούδια, συνταγές από τις γιαγιάδες που μοσχομυρίζουν και μελωδίες…"΄Πόψε Χριστός γεννήθηκε κι ο κόσμος δεν το νιώθει
κι ο κόσμος και τα οικούμενα κι ο βασιλιάς Ηρώδης
Κι εκεί που ακούμπησε ο Χριστός, χρυσό δεντράκι βγήκε
Χρυσό δεντρί, χρυσό κλωνί, χρυσό μαργαριτάρι
Το δέντρο ήταν ο Χριστός, τα κλώνια οι αποστόλοι
Και τα γαρουφαλλάκια του ήταν οι προφητάδες
Που προφητούσαν κι έλεγαν για του Χριστού τα πάθη.
Κι εμείς Χριστόν εψάλλαμε, Χριστός να μας φυλάει
Όσ’ άστρα έχει ο ουρανός και φύλλα τα δεντράκια
Τόσα καλά να δωσ’ η Θιός σ’ αυτό το νοικοκύρη"
(Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα από τις Σαράντα Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης)

Μελωδίες φερμένες από χρόνια παλιά….αιώνες πριν.

Οι μεγάλες γιορτές του δωδεκαημέρου (δηλαδή τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και τα Φώτα) έχουν τη δική τους μαγευτική μελωδία, τα κάλαντα.

Τα παιδιά, σε πόλεις και χωριά, ξεχύνονται στους δρόμους με τρίγωνα στα χέρια και αν μπορούν και με όργανα ακόμα, μελώντικες, τύμπανα, φλογέρες, βιολιά και τραγουδούν στους νοικοκυραίους τα κάλαντα, για να τους «καλαντίσουν και να τους ευχαριστήσουν», δηλαδή να αναγγέλλουν τη γιορτή που έρχεται και να γεμίσουν με παινέματα το «νοικοκύρη του σπιτιού, χρόνια πολλά να ζήσει».

Τα κάλαντα είναι να έθιμο που κρατά από τα αρχαία χρόνια. Μπορεί να μοιάζουν ότι έχουν ένα χριστιανικό παρελθόν. Κάθε άλλο όμως.

Η ίδια η λέξη «κάλαντα» παραπέμπει στην αρχαία ρωμαϊκή πρωτοχρονιά, που γιορταζόταν στις Καλένδες (Calendae) του Ιανουαρίου, δηλαδή στην πρωτοχρονιά. «Καλένδες» στην αρχαία Ρώμη, οι γιορτές για την αρχή κάθε μήνα, καθώς «calendae» σημαίνει νεομηνία. Ωστόσο να σημειώσουμε ότι ακόμα παλαιότερα, η ρωμαϊκή πρωτοχρονιά δεν άρχιζε Ιανουάριο (Το μήνα Ιανό δηλαδή, κατά τους Ρωμαίους) αλλά Μάρτιο. Και να λάβουμε υπόψη μας επίσης ότι στα αρχαία ρωμαϊκά χρόνια, οι μήνες δεν είχαν τη διάρκεια, με την οποία τους υπολογίζουμε σήμερα, αλλά αντιστοιχούσε καθένας τους με μία περίοδο περιφοράς της σελήνης γύρω από τη γη (σεληνιακοί μήνες). Έτσι σε κάθε αρχή ενός τέτοιου σεληνιακού μήνα γιόρταζαν τις λεγόμενες Καλένδες. Οι Καλένδες ονομάζονταν έτσι, κατά βάση, λόγω μιας διακήρυξης που έκανε ο «ελάσσων ποντίφηξ» (εκείνος δηλαδή που γινόταν τελευταίος μέλος του ιερατικού κολεγίου των ποντίφικων), την calatio. Ανέβαινε λοιπόν στο Καπιτώλιο, στην Curia Calabra, και ανακοίνωνε πόσες μέρες υπολείπονταν ως το πρώτο τέταρτο της σελήνης, δηλαδή ως τις λεγόμενες «νόνες» και πόσες υπολείπονταν ως την πανσέληνο (ως τις «ειδούς» δηλαδή).
Τώρα, πώς βγήκαν αυτά τα ονόματα, δηλαδή οι «νόνες», οι «ειδοί», αλλά και γιατί να ονομαστεί «calatio» αυτή η διακήρυξη και περαιτέρω «καλένδες» οι γιορτές αυτές ;

Η παράδοση λέει την εξής ιστορία:
Η Ρώμη λένε σώθηκε από 3 αδελφούς, τον Κάλανδο, τον Νόνο και τον Ειδό. Αυτοί ανέλαβαν να σιτίζουν τους κατοίκους της Ρώμης, καθένας τους για ορισμένο χρονικό διάστημα. Ο Κάλανδος για διάστημα 12 ημερών (Γι’ αυτό και οι ημέρες ονομάστηκαν Καλένδες, δηλαδή το κατοπινό δωδεκαήμερο, που γιορτάζουμε σήμερα, από την ημέρα των Χριστουγέννων έως την εορτή των Φώτων), ο Νόνος για διάστημα10 ημερών (οι αντίστοιχες ημέρες είναι οι «νόνες») και ο Ειδός για διάστημα 8 ημερών (οι αντίστοιχες ημέρες είναι οι «ειδοί»).

Τα κάλαντα λοιπόν που σήμερα τραγουδάμε, έχουν αυτή τη μακρινή καταγωγή, ως προς την ετυμολογία τους τουλάχιστον. Και τούτο, για να δείξουν, μεταξύ άλλων και το πώς οι χριστιανοί, προκειμένου να εξοβελίσουν από τη ζωή τους κάθε τι που θύμιζε τον ειδωλολατρικό κόσμο, που επί πολύ μεγάλο διάστημα τους καταδίωκε και τους βασάνιζε με τον χειρότερο τρόπο, χρησιμοποιούσαν λέξεις που σχετίζονταν με τελετουργίες ειδωλολατρικών ρωμαϊκών εορτών αλλά και επέλεγαν να γιορτάζουν τις δικές τους γιορτές σε ημερομηνίες που γιορτάζονταν μεγάλες και λαμπρές ειδωλολατρικές εορτές, στα παλαιότερα χρόνια, έτσι ώστε να αισθάνονται ότι έχουν σβήσει από τη μνήμη τους κάθε τι που μπορεί να θυμίζει το «αντίθεο» γι’ αυτούς ρωμαϊκό παρελθόν, στο οποίο βασανίστηκαν και διώχθηκαν πολύ άγρια.
Αυτός εξάλλου είναι και ο λόγος που ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α΄, κατά την περίοδο του Βυζαντίου, επέλεξε να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου η γέννηση του Χριστού, για να αντικαταστήσει την αρχαί γιορτή που εόρταζαν παλαιότερα οι ρωμαίοι προς τιμήν του θεού Ήλιου ή Μίθρα και αντίστοιχα τα Φώτα καθιέρωσε να γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου, την ημέρα δηλαδή που εορταζόταν στα ρωμαϊκά χρόνια ο θεός Χρόνος.

Το έθιμο όμως αυτό καθεαυτό των καλάντων, όπως το ζούμε σήμερα, το συναντούμε σε χρόνους πολύ πριν από τη ρωμαϊκή εποχή: στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.
Στην αρχαία γιορτή των Ανθεστηρίων, προς τιμήν του Διονύσου, του θεού της βλάστησης, οι τότε «καλαντιστές» (ασφαλώς δεν ονομάζονταν έτσι τότε) που τριγυρνούσαν από πόρτα σε πόρτα και τραγουδούσαν ύμνους προς τιμήν του Διονύσου, κρατούσαν ένα χάρτινο ομοίωμα καραβιού στο χέρι, για να συμβολίσουν τον ερχομό του Διονύσου. Αυτό το «καραβάκι», θα το δούμε, όπως θα θυμούνται και οι παλιοί, σε κατοπινές εποχές, όταν στα σπίτια στόλιζαν καραβάκια, αντί για δέντρα.

Στο Βυζάντιο πάλι, οι ρωμαϊκές «καλένδες» πήραν το όνομα «¶σματα Αγερμού» και οι «καλαντιστές» - παιδιά και μεγάλοι - πήραν το όνομα «Αγύρται ή Μηναγύρται». Οι περιπλανώμενοι «αγύρτες», κρατώντας βάγια, κρόταλα ή κουδούνια, χελιδόνες αλλά και μουσικά όργανα λοιπόν γύριζαν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδώντας για τη γιορτή που έρχεται (όχι μόνο τις γιορτές του Δωδεκαημέρου. Το έθιμο είχε καθιερωθεί και για άλλες γιορτές, όπως του Πάσχα, της Αποκριάς, του Σταυρού, της Παναγίας, του «Αγιόγιαννου», του «Αη Γιωργιού» κ.α.) και περιμένοντας το φίλεμα του νοικοκύρη

Ήρθε η ώρα όμως να δώσουμε το λόγο στο λαϊκό μας ποιητή…
Να μερικά από τα παραδοσιακά Χριστουγεννιάτικα κάλαντα του τόπου μας, τα οποία ντύνουν γλυκές μελωδίες, που δυστυχώς το χαρτί δεν μπορεί να τις αποδώσει. Ας απολαύσουμε τουλάχιστον τους καλοπλεγμένους στίχους και όσοι ενδιαφέρονται θα βρουν σίγουρα στις δισκοθήκες των καταστημάτων ηχογραφήματα καλάντων…για να μεταφερθούν πιο όμορφα στο πνεύμα των Χριστουγέννων, μέσω της γιορτινής τους μελωδίας. [Για τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς και Φώτων, θα αφιερώσουμε ξεχωριστά άρθρα, όταν θα πλησιάζουν οι μέρες των αντίστοιχων γιορτών
«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»

«Χριστούγεννα Πρωτούγιννα, πρώτη γιουρτή του χρόνου
για βγάτι ,διέτι, μάθιτι πως η Χριστός γιννιέτι.
Γιννιέτι κι ανατρέφιτι στου μέλι και στου γάλα
Του μέλι τρων’ οι άρχοντις, του γάλα οι αφιτνάδις,
Κι του μιλισσουβότανου δώστι στα παλληκάρια,
Κι του κηρουσταλλάγματα στουν ¶γιου Κουσταντίνου.
Κι ανοίξτι τα κουτάκια σας τα κατακλειδουμένα,
Κι ανοίξτι τις κασέλις σας τις μουσχουμυρισμένις
Κι δώστι μας τουν κόπου μας γιατί κι αλλού θα πάμι»

[ Κάλαντα από το Κονιάκο Δωρίδος]

«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»

«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου,
γραικάτε, διέτε, μάθετε, τώρα Χριστός γεννιέται
Γεννιέται κι ανατρέφεται στο μέλι και στο γάλα,
Το μέλι τρων’ οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες
Και το μελισσοβότανο δώστε στα παλληκάρια
Για να το φαν’, για να το πιουν , να πούνε και του χρόνου
Αφέντη μ’, αφεντάκη μου, δέκα φορές αφέντη,
Αφέντη μου, στην αφεντιά σ’ χρυσή καντήλα φέγγει
Αν βάλεις λάδι και κερί φέγγεις την κάμαρά σου
Κι από τα παραθύρια σου φέγγεις τη γειτονιά σου
Αν βάλεις και περσότερο φέγγεις τον κόσμον όλον

[Κάλαντα Προποντίδος]


«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»

«Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, πρώτη – πρώτη γιορτή του χρόνου
εβγάτε, δείτε, μάθετε, που ο – που ο Χριστός γεννάται.
Γεννάται κι ανατρέφεται με με- με μέλι και με γάλα,
Το μέλι τρων οι άρχοντες το γα- το γάλα οι αφεντάδες,
Και το μελισσοβότανο το λου – το λούζονται οι κυράδες
Κι ανοίχτε τα κουτάκια σας τα κα – τα κατακλειδωμένα,
Και δώστε μας απ’ το χρυσό που ‘χου – που χουνε τα πουγγιά σας.
Κι αν είστε από τους πλούσιου φλουριά – φλουριά μη λυπηθείτε,
Κι αν είστε από τους δεύτερους, ένα – ένα ζευγάρι κότες.
Και σας καληνυχτίζουμε, πέσε – πέσετε κοιμηθείτε,
Ολίγον ύπνο κάνετε κι ευθύς – κι ευθύς να σηκωθείτε,
Στην εκκλησία τρέξετε με ο – με όλη προθυμία
Και του Θεού να’ ακούσετε τη θει- τη θεία λειτουργία

[Κάλαντα Αστυπάλαιας]

«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»

«Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου
Για βγάτε, διέτε, μάθετε πως ο Χριστός γεννιέται
Γεννιέται κι ανατρέφεται στο μέλι και στο γάλα
Το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες
Και το μελισσοβότανο το λούζονται οι κυράδες
Κυρά καμαροτράχηλη κυρά γαϊτανοφρύδα
Κυρά μου όταν στολίζεσαι και πας στην εκκλησιά σου
Κάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αγκάλη
Και τον καθάριο Αυγερινό τον κάνεις δαχτυλίδι
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε
Μόνο σας αγαπούσαμε κι ήρθαμε να σας δούμε
Δώστε μας και τον κόκορα, δώστε μας και την κότα
Δώστε μας και πεντ’ έξι αυγά να πάμε σ’ άλλη πόρτα
Εδώ που τραγουδήσαμε πέτρα να μη ραΐσει
Κι ο νοικοκύρης του σπιτιού πολλούς χρόνους να ζήσει.»

[Κάλαντα Πελοποννήσου και Ξάνθης (με μικρή παραλλαγή της Ξάνθης, καθώς σε αυτά λείπουν μερικοί στίχοι, από αυτούς που γράφουμε παραπάνω)]

«Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»

«Χριστούγεννα, Πρωτούγιννα, τώρα Χριστός γιννιέτι
γιννιέτι κι βαφτίζιτι στους ουρανούς απάνου
όλοι οι αγγέλοι χαίρουντι κι όλοι δοξολογιούντι
κι τα δαιμόνια σκάζουνι, τα σίδερα ταράζουν
Σι τούτ΄ το σπίτι που ΄ρθαμι, μι μάρμαρου στρωμένου,
Εδώ ‘χουν κόρη για παντρειά, κόρη για αρρεβώνα
Της τάζουν τιο του βασιλιά, της τάζουν γιο του ρήγα
Δεν θέλει γιο του βασιλιά, δεν θέλει γιο του ρήγα
Μον θέλει τα’ αρχοντόπουλο, που πιρπατεί καβάλα
Σι τούτ’ το σπίτι που ΄ρθαμι πέτρα να μην ραγίσει
Κι ου νοικοκύρης του σπιτιού χρόνους πολλούς να ζήσει»

[Κάλαντα Δυτικής Μακεδονίας]

«Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες»

«Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.
Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε τους Αρχαγγέλους, τους Ιεράρχες
Σεις Αρχαγγέλοι, σεις Ιεράρχες, να πα να φέρτε μύρο και μόσχο.
Κι οι Αρχαγγέλοι, για μύρο πάνε κι οι Ιεράρχες για μόσχο τρέχουν
Κι ώσπου να πάνε, ώσπου να έρθουν, η Παναγιά μας ξελευτερώθκη.
Χριστός γεννιέτι χαρά στουν κόσμο, χαρά στον κόσμο στα παλληκάρια»

[Κάλαντα Δυτικής Θράκης]

«Αυτή είναι η ημέρα»

«Αυτή είναι η ημέρα, όπου ήρθ’ ο λυτρωτής,
από Μαριάμ μητέρα, εκ παρθένου γεννηθείς.
¶ναρχος, αρχήν λαμβάνει και σαρκούται ο Θεός,
Ο Αγέννητος γεννάται εις την φάτνην ταπεινός.
¶γγελοι το νέον λέγουν εις ποιμένας και βοσκούς,
Ο αστήρ το θαύμα δείχνει εις τους μάγους και σοφούς.
Όσοι έχετε στα ξένα, να δεχθείτε με καλό
και του χρόνου με υγεία το Θεό παρακαλώ.
Επειδή και πλησιάζει ο πλανήτης της αυγής
Σας ευχόμαστε υγεία και να είστε ευτυχείς»
[Βυζαντινά Κάλαντα Δωδεκανήσου]

«Καλήν εσπέραν άρχοντες»

«Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θείαν γέννησιν να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννιέται σήμερον εν Βυθλεέμ την πόλη,
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ’ η φύσις όλη,
Κυρά καμαροτράχηλη και φεγγαρομαγούλα
Απού τον έχεις τον υγιό, τον μοσχοκανακάρη.
Λούζεις τον και χτενίζεις τον και στο σκολειό τον πέμπεις
Κι ο δάσκαλος τον έδειρε μ’ ένα χρυσό βεργάλι
Και η κυρά δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.
Είπαμε δα για την κερά, ας πούμε για τη Βάγια.
¶ψε Βαγίτσα το κερί, άψε και το λυχνάρι
Και κάτσε και ντουχιούντηζε ήντα θα μας εβγάλεις
Γι απάκι, για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι
Κι από τον πύρο ου βουτσού να πιούμε μια γιομάτη
Κι από την μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
Κι από το πιθαράκι σου ένα κουρούπι λάδι
Κι αν είναι κι απκροπλιάτερο, βαστούμε και τα’ ασκάκι
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα
Και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παλληκάρια
Κι αν είναι με το θέλημα, άσπρη μου περιστέρα,
Ανοίξετε την πόρτα σας, να πούμε καλησπέρα
Κι ακόμα δεν τον ηύρηκες τον μάνταλο ν’ ανοίξεις
Να μας κεράσεις μια ρακή κι ύστερα ν’ ασφαλίξεις….»

[Κάλαντα Κρήτης]

«Καλήν εσπέραν θα σας πω»

«Καλήν εσπέραν θα σας πω κι αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θείαν γέννησιν να πω στ’ αρχοντικόν σας
Χριστός γεννιέται σήμερον στην Βηθλεέμ την πόλην,
Οι ουρανοί αγάλλονται, μαζί κι η φύσις όλη
Γεννιέται μες στο σπήλαιον, στην φάτνην των αλόγων
Ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων
Αγγέλοι εις τον ουρανόν ψάλουν τον εν υψίστοις
Και κάτω φανερώνεται η των ποιμένων πίστις
Έναν αστέριν λαμπερόν τους οδηγεί στην χώραν
Όταν εφτάσασι κι οι τρεις, με πόθον ερωτόυσιν
Που εγεννήθη ο Χριστός, να παν να τόνε βρούσιν…»

[Κάλαντα Κύπρου]

«Καλήν εσπέραν άρχοντες»

«Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη Θεία γέννηση να μπω στ’ αρχοντικό σας:
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βυθλεέμ τη πόλει
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρει η φύσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
Ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων
Πλήθος αγγέλων ψάλλουσιν το Δόξα εν υψίστοις,
Και τούτο άξιον εστίν η των ποιμένων πίστις
Εκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα
¶στρον λαμπρόν τους οδηγείς χωρίς να λείψει ώρα,
Φθάσαντες εις Ιερουσαλήμ με πόθον ερωτούσιν
Που εγεννήθη ο Χριστός, να παν’ να τον ευρούσι
Δια Χριστόν ως ήκουσεν ο βασιλεύς Ηρώδης,
Αμέσως εταράχθηκε κι έγινε θηριώδης,
Διότι πολλά φοβήθηκε δια την βασιλείαν
Μην του την πάρει ο Χριστός και χάσει την αξίαν….»

[ Κάλαντα Ολύμπου Καρπάθου]

«Καλήν εσπέραν άρχοντες»

«Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ιορισμός σας
Χριστού τη Θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας:
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βυθλεέμ τη πόλει,
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ΄η φύσις όλη
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων
Ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων…
Χρόνια πολλά ευχόμαστε στην οικογένειά σας,
Και του Χριστού η γέννησις να ΄ναι βοήθειά σας»

[Κάλαντα Κέρκυρας]

«Σήμερο Μάγοι έρχονται»

«Σήμερο Μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη
και ο Ηρώδης ταραχθείς έγινε θηριώδης
κράζει τους Μάγους και ρωτά: Μάγοι που θε να πάτε;
Εις Βηθλεέμ το σπήλαιον, την πόλην την αγίαν
Που εκεί γεννάει το Χριστό, η Δέσποινα Μαρία.»

[Κάλαντα Κέρκυρας]

«Δεν ακούς περιστερούδα μου»

«Δεν ακούς Περιστερούδα μου, ήρθα στο μαχαλά σου,
ν’ ερ’ κι μαχαλάς σου ξύπνησε κι εσύ βαριά κοιμάσαι.
Ξύπνα να πας στην εκκλησιά, βαρούνε οι καμπάνες
ν’ ερ’ Χριστός, γεννιέται σήμερα κι είναι γιορτή μεγάλη.
Κυρά μ’ καλή, κυρά μ’ χρυσή, κυρά μ’ μαλαματένια
ν’ ερ’ κυρά μου πώχεις τον υγιό, τον πολλακανακάρη.
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε, πέτρα να μη ραΐσει
ν΄ ερ΄κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρόνια να ζήσει»

[Κάλαντα Βόρειας Θράκης]

«Χριστός γεννέθεν»

«Χριστός γεννέθεν χαρά σον κόσμον
α! καλή ώρα καλή σ’ ημέρα
α! καλόν παιδίν οψές γεννέθεν
Ψες γεννέθεν, το βράδ’ αστάθεν
Τον εγέννησεν η Παναΐα,
Τον ανέσταισεν Αειπαρθένος.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάριν
Εκατήβεν σο σταυροδρόμι
Έρπαξαν ατόν οι συλ’ Εβραίοι,
Συλ’ Εβραίοι και μιλ’ Εβραίοι
Ασ ΄ σ΄ακρεντικά κι ασ΄σην καρδίαν
Γαίμαν έσταξεν , χολήν κι εφάνθεν
Ούμπαν έστακεν κι εμυροστάθεν
Μύρος έτον και ευωδία
Εμυρίσ’ ατόν ο κόσμος όλεν,
Για μυρίσ’ τον και συ αφέντα
Συ αφέντα καλέ μ’ αφέντα
Εξου ΄ς την αυλίαν δεντρόν εξήβρεν
Δέντρον, έλατον και κυπαρέσσιν
Έρταν τη Χριστού τα παλληκάρια
Κιαι θυμίζνε τον νοικοκύρην
Νοικοκύρη μ’ και βασιλέαν
Έμπα σον νουντάν κι έλα σ’ σην πόρταν,
Κι αν αν εις μας, χαρά σην πόρτα σ΄
Έβγαλ’ τον κισέ σ’ και δωσ’ παράδες.»

[Κάλαντα Κερασούντας]

«Ελάτε δω γειτόνισσες»

«Ελάτε δω γειτόνισσες και σεις γειτονοπούλες μου,
τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε
τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
να πάμε να γυρίσουμε, τα μάγια να σκορπίσουμε,
να πάμε στο ψηλό βουνό να δούμε τα βαγγέλια
να δούμε και την Παναγιά, όπου μας στέλνει τη χαρά
με του Χριστού τη δύναμη, τη χάρη του παιδιού της
τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
κοιμάται στα τριαντάφυλλα, γεννιέται μες στα λούλουδα
γεννιέται μες στα λούλουδα, κοιμάται στα τριαντάφυλλα.
Τα σπάργανα για τον Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
Τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε»

[Κάλαντα Ηπείρου]

. «Φιλέορτοι Χριστιανοί»

«Φιλέορτοι Χριστιανοί, εκ τρυφεράς καρδίας,
γεννήσεως ακούσατε, ωδήν εκφερομένην
εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων
ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων
Εκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα
Αστήρ λαμπρός τους οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα
Χρόνους πολλούς να χαίρεστε, πάντα ευτυχισμένοι
Σωματικά ψυχικά να είσθε πλουτισμένοι»

[Λόγια Κάλαντα Πόντου]

«Για σένα κόρη έμορφη»

«Για σένα κόρη έμορφη ήρθα με να τα πούμε
και τα καλά Χριστούγεννα για να σου ευχηθούμε
Φέρτε μας κρασί να πιούμε και του χρόνου να σας πούμε
Και του χρόνου να σας πούμε, φέρτε μας κρασί να πιούμε
Αν έχεις κόρη έμορφη, βάλε την στο τσιμπίδι
Και κρέμασέ την αψηλά, να μην τη φαν οι ψύλλοι
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε, τα ράφια ειν’ ασημένια,
Του χρόνου σαν και σήμερα να’ ναι μαλαματένια»

[Καλάντα Ικαρίας]

«Καλημέρα και πάντα καλημέρα»

«Καλημέρα, καλημέρα και πάντα καλημέρα
να τον καλημερήσουμε αυτόν τον νιον αφέντη
αφέντη μου πεντάφεντε, πέντε φορές αφέντη
πέντε βαστούν το μαύρο σου κι οχτώ το σαλιβάρι
και δέκα σε παρακαλούν αφέντη καβαλλάρη
εδώ σε τούτες τις αυλές τις μαρμαροστρωμένες
κοιμάται κύμα το φλουρί και κύμα το λογάρι
και στον αφρό του λογαριού κοιμάται νιος αφέντης.
Τονε ξυπνήσω με νερό φοβούμαι μην κρυώσει
Τονε ξυπνήσω με κρασί φοβούμαι μη μεθύσει
Εσένα πρέπει αφέντη μου στα πεύκα να κοιμάσαι,
Με βελουδένιο πάπλωμα να μην κρυολογάσαι
Και πάλι ξαναπρέπει σου καρέκλα καρυδένια
Για ν’ ακουμπάς τη μέση σου τη μαργαριταρένια
Και πάλι ξαναπρέπει σου στις λίρες να καθίζεις
Με το ΄να χέρι να μετράς, με τα’ άλλο να δανείζεις
Δώστε μας και τον κόκορα, δώστε μας και την κότα,
Δώστε μας και δυο τρεις κλωτσιές να φύγομ’ απ’ την πόρτα.»

[Κάλαντα Αίγινας]



Καλά Χριστούγεννα
Και του χρόνου με υγεία….

Διαβάστε περισσότερα »"Κάλαντα για τα Χριστούγεννα…"

Χριστουγεννιάτικα έθιμα στην Ελλάδα



Μελωδίες γιορτινές, παιδικές μυθοπλασίες, αρώματα από κουζίνες νοικοκυριών, φωτιές, κουδούνες, τυχερά παιχνίδια, αγιοβασιλιάτικα καραβάκια και χριστουγεννιάτικα δέντρα, μεταμφιέσεις και καλικάντζαροι, δίνουν αυτές τις ημέρες το δικό τους ξεχωριστό χρώμα σε όλες τις περιοχές αλλά ακόμη και τις πιο μικρές εστίες της ελληνικής επικράτειας. Όλοι προετοιμάζονται για τη γέννηση του Χριστού, τα ρεβενιόν έχουν την τιμητική τους ενώ οι οικογένειες και οι παρέες μεγαλώνουν και οι δρόμοι και οι πλατείες φωτίζονται και πλημμυρίζουν από κόσμο.Κάθε περιοχή έχει αυτές τις ημέρες τα δικά της ξεχωριστά έθιμα. Στην Ήπειρο πέρα από τα καθιερωμένα υπάρχουν και μερικά έθιμα που έχουν αρχίσει να φθείρονται με το πέρασμα των χρόνων. Ας δούμε μερικά από αυτά: Tα καρύδια
Τα καρύδια είναι ένα παραδοσιακό ομαδικό παιχνίδι που παίζουν τα παιδιά. Οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν ως εξής: Κάποιο παιδί χαράζει στο χώμα μια ευθεία γραμμή.
Πάνω σ’ αυτή, κάθε παίκτης βάζει κι από ένα καρύδι στη σειρά. Μετά, ο κάθε παίκτης με τη σειρά του και από κάθετη απόσταση ενός με δύο μέτρα από τη γραμμή των καρυδιών, σημαδεύει σκυφτός, και με το μεγαλύτερο και το πιο στρογγυλό καρύδι του, κάποιο άλλο καρύδι.
Όποιο καρύδι πετύχει και το βγάλει έξω από τη γραμμή το κερδίζει και δοκιμάζει ξανά σημαδεύοντας κάποιο άλλο καρύδι. Αν αστοχήσει, συνεχίζει ο επόμενος παίκτης. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρι να βγουν από τη γραμμή όλα τα καρύδια.

Tο αναμμένο πουρνάρι

Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν, οι βοσκοί να προσκυνήσουν, ήταν νύχτα σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι κι έκοψαν τα κλαδιά του. Πήρε ο καθένας από ένα κλαδί στο χέρι, του έβαλε φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές και τριξίματα και κρότους. Από τότε, λοιπόν, στα χωριά της Άρτας, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα, για να πει τα χρόνια πολλά, καθώς και όλα τα παιδιά τα παντρεμένα, που θα πάνε στο πατρικό τους, για να φιλήσουν το χέρι του πατέρα και της μάνας τους, να κρατούν ένα κλαρί πουρνάρι, ή ό,τι άλλο δεντρικό που καίει τρίζοντας. Στο δρόμο το ανάβουν και το πηγαίνουν έτσι αναμμένο στο πατρικό τους σπίτι και γεμίζουν χαρούμενες φωτιές και κρότους τα σκοτεινά δρομάκια του χωριού.

Ακόμη και στα Γιάννενα το ίδιο κάνουν. Μόνο που εκεί δεν κρατούν ολόκληρο το κλαρί το πουρνάρι αναμμένο στο χέρι τους – είναι μεγάλη πολιτεία τα Γιάννενα – αλλά κρατούν στη χούφτα τους μια χεριά δαφνόφυλλα και πουρναρόφυλλα, που τα πετούν στο τζάκι, μόλις μπούνε και καλημερίζουν. Κι όταν τα φύλλα τα ξερά πιάσουν φωτιά κι αρχίσουν να τρίζουν και να πετάνε σπίθες, εύχονται: «Αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς!» Αυτή είναι η καλύτερη ευχή για κάθε νοικοκύρη. Να προκόβουν τα κοπάδια του, να πληθαίνει η φαμελιά του, να μεγαλώνουν τα κορίτσια και τα παλικάρια του, να του φέρνουν στο σπίτι νύφες και γαμπρούς, να του δώσουν εγγόνια που δε θ’ αφήσουν τ’ όνομα το πατρικό να σβήσει.

Σε άλλες περιοχής της Ελλάδας αναβιώνουν τα εξής έθιμα:

ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Το τάισμα της βρύσης
Οι κοπέλες, τα χαράματα των Χριστουγέννων, αλλού την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση "για να κλέψουν το άκραντο νερό" (άκραντο, δηλαδή αμίλητο, γιατί δε βγάζουν λέξη σ’ όλη τη διαδρομή). Αλείφουν τις βρύσες του χωριού με βούτυρο και μέλι, με την ευχή όπως τρέχει το νερό να τρέχει και η προκοπή στο σπίτι τον καινούργιο χρόνο και γλυκιά να είναι και η ζωή τους. Για να έχουν καλή σοδειά, όταν φτάνουν εκεί, την "ταΐζουν", με διάφορες λιχουδιές, όπως βούτυρο, ψωμί, τυρί, όσπρια ή κλαδί ελιάς. Όποια θα πήγαινε πρώτη στη βρύση, αυτή θα ήταν και η πιο τυχερή ολόκληρο το χρόνο. Έπειτα ρίχνουν στη στάμνα ένα βατόφυλλο και τρία χαλίκια, "κλέβουν νερό" και γυρίζουν στα σπίτια τους πάλι αμίλητες μέχρι να πιούνε όλοι από το άκραντο νερό. Με το ίδιο νερό ραντίζουν και τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού, ενώ σκορπούν στο σπίτι και τα τρία χαλίκια.

Το Πάντρεμα της φωτιάς
Την παραμονή των Χριστουγέννων σε πολλά μέρη της Ελλάδας "παντρεύουν", τη φωτιά. Παίρνουν ένα ξύλο με θηλυκό όνομα και ένα με αρσενικό όνομα, συνήθως από αγκαθωτά δέντρα. Τα αγκαθωτά δέντρα, κατά τη λαϊκή αντίληψη, απομακρύνουν τα δαιμονικά όντα, όπως τους καλικάντζαρους. Στη Θεσσαλία, επιστρέφοντας από την εκκλησία στο σπίτι, τα κορίτσια βάζουν παραδίπλα στο αναμμένο τζάκι κλωνάρια κέδρου που τα ξεδιαλέγουν, ενώ τα αγόρια τοποθετούν κλαδιά από αγριοκερασιά. Τα μικρά αυτά κλάδιά δέντρων αντιπροσωπεύουν τις προσωπικές τους επιθυμίες για την πραγματοποίηση μιας όμορφης ζωής. Φροντίζουν μάλιστα τα κλαδιά αυτά να είναι λυγερά και παρακολουθούν με ενδιαφέρον ποιο κλωνάρι θα καεί πρώτο, καθώς λένε πως αυτό είναι καλό σημάδι για το κορίτσι ή το αγόρι, αντίστοιχα, και συγκεκριμένα πως θα είναι αυτό που θα παντρευτεί πρώτο.

"Έλα, έχουμε γουρουνοχαρά"
Η προετοιμασία για το σφάξιμο του γουρουνιού γινόταν με εξαιρετική φροντίδα, ενώ επακολουθούσε γλέντι μέχρι τα ξημερώματα, για να επαναληφθεί η ίδια διαδικασία την επόμενη και τη μεθεπόμενη μέρα. Τρεις-τέσσερις συγγενικές οικογένειες καθόριζαν με τη σειρά ποια ημέρα θα έσφαζε το γουρούνι της. Για κάθε σφαγή μεγάλου γουρουνιού απαιτούνταν 5-6 άνδρες, εκτός των παιδιών, που είχαν ηλικία πολλές φορές 20-25 ετών. Επειδή όμως η όλη εργασία είχε ως επακόλουθο το γλέντι και τη χαρά, γι’ αυτό και η ημέρα αυτή καθιερώθηκε ως "γουρουνοχαρά ή γρουνουχαρά".

Τα Πρωτοχρονιάτικα Μπαμπαλιούρια
Οι γιορτές της Πρωτοχρονιάς ξεκινούν παραδοσιακά στη Λάρισα από την παραμονή, όπου τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους τραγουδώντας τα Αγιοβασιλιάτικα κάλαντα και φωνάζοντας “Σουρβάσο”. Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς αναβιώνουν τα “Μπαμπαλιούρια”, είναι ένα Πρωτοχρονιάτικο έθιμο, που έχει τις ρίζες του στη Διονυσιακή λατρεία.
Η στολή των Μπαμπαλιούρηδων, αποτελείται από το “σαλβάρι”, ένα μάλλινο άσπρο παντελόνι, το οποίο στερεώνουν στη μέση με μια μάλλινη άσπρη ζώνη. Το πουκάμισο που φορούν από πάνω είναι συνήθως άσπρο με φαρδιά μανίκια σαν εκείνο των τσολιάδων. Στα πόδια φορούν άσπρες καλτσοδέτες και τσαρούχια. Στη μέση φορούν ένα χοντρό μάλλινο ύφασμα, διπλωμένο πολλές φορές, όπου επάνω δένουν τα μεγάλα και βαριά κουδούνια. Στο κεφάλι φορούν ειδική μάσκα, από προβιά ζώου, τη λεγόμενη “φουλίνα”. Η μάσκα αυτή είναι άσπρη ή μαύρη και έχει τρία ανοίγματα, δύο στα μάτια και ένα στο στόμα. Στα χέρια κρατούν ένα ξύλινο κυρτό σπαθί που συμπληρώνει τη φορεσιά του κάθε “Μπαμπαλιούρη”.

Έτοιμα πλέον τα “Μπαμπαλιούρια” περιμένουν να τελειώσει η Θεία Λειτουργία για να ξεχυθούν στους δρόμους. Μαζί τους είναι πάντα ο “αδελφογύρτης” ο οποίος κρατάει έναν κουμπαρά και μαζεύει τα χρήματα που προσφέρει ο κόσμος. Πριν ακόμη τελειώσει η Πρωτοχρονιάτικη Θεία Λειτουργία οι “Μπαμπαλιούρηδες” έχουν πάρει θέση έξω από τις τρεις ενορίες του χωριού.

Βγαίνοντας ο κόσμος από την εκκλησία τους συναντά και αιφνιδιάζεται αφού περνούν το σπαθί στη μέση τους και δεν αφήνουν κανέναν να περάσει αν δεν βάλει χρήματα επάνω σ’ αυτό. Μόλις βάλουν τα χρήματα τα παίρνει ο αδελφογύρτης και τους εύχεται Καλή Χρονιά. Μετά τις εκκλησίες τα “Μπαμπαλιούρια” πηγαίνουν στην πλατεία, και με το δυνατό θόρυβο που προκαλούν τα κουδούνια τους, τραβούν την προσοχή των ντόπιων και ξένων επισκεπτών. Φεύγοντας από εκεί, περνούν από τα καφενεία και τις καφετέριες του χωριού και έπειτα ξεχύνονται στους δρόμους μέχρι αργά το βράδυ. Αυτό το έθιμο έχει σαν σκοπό να διώξει τα κακά πνεύματα, και να είναι ήσυχη και χαρούμενη η καινούρια χρονιά.

ΜAΚΕΔΟΝΙΑ
Το Χριστόξυλο
Στα χωριά της βόρειας Ελλάδας, από τις παραμονές των εορτών ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και διαλέγει το πιο όμορφο, το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του. Αυτό ονομάζεται Χριστόξυλο και είναι το ξύλο που θα καίει για όλο το δωδεκαήμερο των εορτών, από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα, στο τζάκι του σπιτιού. Η στάχτη των ξύλων αυτών προφύλασσε το σπίτι και τα χωράφια από κάθε κακό.

Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, κάθε νοικοκυρά φροντίζει να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή το τζάκι , ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν ακόμη και την καπνοδόχο, για να μή βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια, όπως λένε στα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα παραμύθια. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων , όταν όλη η οικογένεια θα είναι μαζεμένη γύρω από το τζάκι , ο νοικοκύρης του σπιτιού ανάβει την καινούρια φωτιά και μπαίνει στην εστία το Χριστόξυλο. Σύμφωνα με τις παραδόσεις του λαού, καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στη φάτνη Του. Σε κάθε σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούν το Χριστόξυλο να καίει μέχρι τα Φώτα.

Το έθιμο της Καμήλας
Κάθε χρόνο, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τα μέλη του πολιτιστικού συλλόγου ‘Καβακλή’ των Κουφαλίων Θεσσαλονίκης ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης. Δεν λένε όμως τα κάλαντα, αλλά μεταμφιέζονται σε καμήλες και φωνάζουν δυνατά διάφορα συνθήματα. Σκοπός τους είναι να παραπλανήσουν τους στρατιώτες του Ηρώδη που ψάχνουν να βρουν το νεογέννητο Ιησού, ώστε να μην μπορέσουν να τον σκοτώσουν.


Οι παραδοσιακές φουφούδες
Με παραδοσιακές φουφούδες και την επίσκεψη του Καππαδόκη Αη Βασίλη γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στην πόλη της Καβάλας.Το εμπορικό κέντρο της πόλης την παραμονή των Χριστουγέννων θυμίζει μια μεγάλη ψησταριά. Στους περισσότερους πεζόδρομους, αλλά και στα πεζοδρόμια, οι έμποροι στήνουν υπαίθριες ψησταριές, τις λεγόμενες φουφούδες και προσφέρουν σε όλους τους περαστικούς ψητά κρέατα και ντόπιο κόκκινο κρασί.

Οι παραδοσιακές φουφούδες στήνονται ξανά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, αυτή τη φορά σε μεγαλύτερη έκταση και από νωρίς το μεσημέρι στήνεται μεγάλη γιορτή με άφθονο κρασί ορχήστρες και υπαίθριες ψησταριές για την υποδοχή του νέου χρόνου πολύ πριν από τα μεσάνυχτα.

Από την παραμονή των Χριστουγέννων ένα ακόμη έθιμο αναβιώνει στην πόλη και συγκεκριμένα στην περιοχή της Νέας Καρβάλης. Πρόκειται για την επίσκεψη του Καππαδόκη Άη Βασίλη που ολοκλήρωσε το μεγάλο του ταξίδι από την Καισάρεια φθάνοντας στο λαογραφικό χωριό «Ακόντισμα», όπου θα παραμείνει μέχρι την τελευταία μέρα του έτους.

Οι Μωμόγεροι
Στα χωριά Πλατανιά και Σιταγροί του Νομού Δράμας συναντάμε το έθιμο των Μωμόγερων, το οποίο προέρχεται από του Πόντιους πρόσφυγες. Η ονομασία του εθίμου προέρχεται από τις λέξεις μίμος ή μώμος και γέρος και συνδέεται με τις μιμητικές κινήσεις των πρωταγωνιστών. Αυτοί, φορώντας τομάρια ζώων – λύκων, τράγων ή άλλων - ή ντυμένοι με στολές ανθρώπων οπλισμένων με σπαθιά, έχουν τη μορφή γεροντικών προσώπων.
Οι Μωμόγεροι, εμφανίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του δωδεκαημέρου των εορτών, και προσδοκώντας τύχη για τη νέα χρονιά, γυρίζουν σε παρέες στους δρόμους των χωριών και τραγουδούν τα κάλαντα ή άλλους ευχετικούς στίχους. Όταν δύο παρέες συναντηθούν, κάνουν ψευτοπόλεμο μεταξύ τους, ώσπου η μία ομάδα να νικήσει και η άλλη να δηλώσει υποταγή. Παραλλαγές του ίδιου εθίμου, συναντώνται σε χωριά της Κοζάνης και της Καστοριάς, με την ονομασία Ραγκουτσάρια.

Οι κλαδαριές
Οι κλαδαριές στην περιοχή του Βοΐου εντάσσονται στα έθιμα του δωδεκαημέρου, όπως αποκαλείται το διάστημα από τα Χριστούγεννα και μετά. Η προετοιμασία για το έθιμο όμως, ξεκινά ήδη από τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, την επόμενη του Αγίου Δημητρίου, στις 27 Οκτωβρίου, τα παιδιά και οι έφηβοι τρέχουν στα χωράφια και τις βουνοπλαγιές και μαζεύουν κλαδιά και ξερά χόρτα για την κλαδαριά. Ψάχνουν κυρίως κλαδιά κέδρου που έχουν ένα ιδιαίτερο άρωμα. Τα κλαδιά αποθηκεύονται σε μέρος ξηρό και παραμένουν εκεί για να ξεραθούν εντελώς και να μην έχουν υγρασία.
Στις 23 Δεκεμβρίου, η ετοιμασία ξεκινά ήδη από το μεσημέρι. Τα κλαδιά στοιβάζονται στον ανοιχτό χώρο όπου θα τελεστεί το έθιμο και δημιουργούν ένα τεράστιο σωρό. Ο σωρός ανάβει το βράδυ, από τα χέρια του γηραιότερου κατοίκου του χωριού. Τότε, οι κάτοικοι πιάνουν το χορό γύρω από την πυρά. Σε κάποια μέρη περιφέρονται γύρω από την πυρά και οι κωδωνοφόροι, άνδρες που κρεμούν κουδούνια και δίνουν στην όλη τελετή ένα χαρακτήρα αρχαιοελληνικού διονυσιακού δρώμενου.
Το άρωμα των κέδρων και η όλη ατμόσφαιρα δημιουργούν πράγματι μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Σε κάποια μέρη του Βοΐου, η κλαδαριά ανάβει τις Απόκριες και συγκεκριμένα, την Κυριακή της Τυρινής

Στην Φλώρινα, οι κάτοικοι υποδέχονται τη γέννηση του Χριστού ανάβοντας μεγάλες φωτιές στις 12 τα μεσάνυχτα, που συμβολίζουν τη φωτιά που άναψαν οι ποιμένες της Βηθλεέμ για να ζεσταθεί ο νεογέννητος Χριστός. Φωτιές ανάβουν επίσης και το βράδυ της Πρωτοχρονιάς.

Κόλιντα Μπάμπο
Στην Πέλλα αναβιώνει το έθιμο της «Κόλιντα Μπάμπο» που έχει σχέση με τη σφαγή του Ηρώδη. Οι κάτοικοι της περιοχής ανάβουν το βράδυ φωτιές φωνάζοντας «κόλιντα μπάμπο» δηλαδή «σφάζουν γιαγιά». Σύμφωνα με το έθιμο οι φωτιές ανάβουν για να μάθουν οι άνθρωποι για τη σφαγή και να προφυλαχτούν.

Το σπόρδισμα των φύλλων
Στη Θάσο, έως σήμερα, οι οικογένειες κρατούν ένα πολύ παλιό έθιμο είναι το σπόρδισμα των φύλλων και γίνεται ως εξής: Κάθονται όλοι γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στ' αναμμένα κάρβουνα, φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και η ευχή του.

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Tο σπάσιμο του ροδιού
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι, πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας -δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του- και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι.
Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: "με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά". Τα παιδιά μαζεμένα γύρω-γύρω κοιτάζουν οι ρώγες αν είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.

Το κυνήγι τα Χριστούγεννα στα χωριά Μάνης
Κατά τη διάρκεια της σαρακοστής τα περισσότερα παιδιά βγαίνανε κυνήγι. Τα βράδια, όταν το σούρουπο έπεφτε για καλά και το κρύο άρχιζε να τσούζει, παίρνανε το "φακό" με καινούργια "πλάκα" και γυρίζανε στα χαλάσματα και στα σπήλια κοντά στο χωριό. Στόχος τους οι γουργουγιάννηδες, τα μικρά πουλάκια που κούρνιαζαν εκεί. Τα θαμπώνανε με το φακό και τα πιάνανε. Αν ήταν πολύ ψηλά, τα χτυπούσανε με τις λαστιχιέρες (σφεντόνες). Η μάνα ή κάποια μεγάλη αδερφή, μετά από πολλή γκρίνια τους, τα καθάριζαν και τα πάστωναν. Τα βάζανε σε πήλινα ή γυάλινα βάζα, για να τα φάνε τα Χριστούγεννα.

Πολλά παιδιά μάζευαν είκοσι και περισσότερα πουλάκια και καμάρωναν για τις ... κυνηγετικές ικανότητες τους και για την σοδειά τους. Και όταν ζύγωναν οι γιορτές, άρχιζαν οι παραδοσιακές ετοιμασίες. Το σπίτι έπρεπε να βάλει τα γιορτινά του και όλο το χωριό να καθαριστεί και να ετοιμαστεί, για να υποδεχτεί τους ξενιτεμένους του που θα έρχονταν να κάνουν γιορτές με τους δικούς τους.
Κρήτη:

Χριστόψωμο
Το ζύμωμα του χριστόψωμου θεωρείται έργο θείο και είναι έθιμο καθαρά Χριστιανικό. Οι γυναίκες φτιάχνουν τη ζύμη με ιδιαίτερη ευλάβεια και υπομονή. Το ζύμωμα είναι μια ιεροτελεστία. Χρησιμοποιούν ακριβά υλικά, όπως ψιλοκοσκινισμένο αλεύρι, ροδόνερο, μέλι, σουσάμι, κανέλα και γαρίφαλα, και κατά τη διάρκεια του ζημώματος λένε: "Ο Χριστός γεννιέται, το φως ανεβαίνει, το προζύμι για να γένει." Πλάθουν το ζυμάρι και παίρνουν τη μισή ζύμη και φτιάχνουν μια κουλούρα. Με την υπόλοιπη φτιάχνουν σταυρό με λουρίδες απ’ τη ζύμη. Στο κέντρο βάζουν ένα άσπαστο καρύδι ή ένα αυγό, συμβολίζοντας τη γονιμότητα.
Για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, το Χριστόψωμο είναι ευλογημένο ψωμί, αφού αυτό θα στηρίξει τη ζωή του νοικοκύρη και της οικογένειάς του. Το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα, δίνοντας πολλές ευχές.

ΘΡΑΚΗ
Τα Ρουγκάτσια
Στο Πύθιο τα μικρά παιδιά έβγαιναν στους δρόμους του χωριού για να πουν τα “κόλιαντα” μια μέρα νωρίτερα από την παραμονή των Χριστουγέννων, δηλαδή στις 23 Δεκεμβρίου. Τα αγοράκια, από νωρίς το πρωί, ξεχύνονταν στα σοκάκια του χωριού και φώναζαν: “ Kόλιντα,μπάμπου τσικ,τσικ,τσικ….” Ανήμερα τα Χριστούγεννα τα παλικάρια του χωριού χωρίζονταν σε μικρές ομάδες και γύριζαν όλα τα σπίτια. Την κάθε ομάδα την αποτελούσαν τέσσερα άτομα. Στο δρόμο λέγανε τραγούδια του δρόμου και μέσα στο σπίτι το: «Σαράντα μέρις έχουμι Χριστό που καρτερούμε…»
Τα Ρουγκάτσια, δηλαδή οι παρέες των παλικαριών, όταν έμπαιναν στο σπίτι κάθονταν, όπου τους έβαζαν οι νοικοκυραίοι, και τραγουδούσαν εναλλάξ δυο-δυο το παραπάνω τραγούδι. Κι αυτό για να “ξεκουράζουν” τη φωνή τους. Γιατί το τραγούδι ήταν πολύ μεγάλο, χωρίς ενδιάμεσα “ξεκουράσματα”, και θα δυσκολεύονταν να τα βγάλουν πέρα. Εξάλλου έπρεπε να τραγουδήσουν σε πολλά σπίτια και μέχρι αργά το βράδυ της μέρας των Χριστουγέννων. Όταν θα ’ρχονταν τα Ρουγκάτσια στο σπίτι έπρεπε όλα τα μέλη της οικογένειας να βρίσκονται εκεί. Σπίτι κλειστό τα Ρουγκάτσια δεν έπρεπε να βρουν. Το’χανε σε κακό. Κάθονταν, τραγουδούσαν, έπαιρναν το κέρασμά τους, το φιλοδώρημά τους (χρήματα ) και φεύγανε για άλλο σπίτι.

ΝΗΣΙΑ
Η σπηλιά του Αϊ Γιάννη στην Μαραθοκεφάλα Κισάμου
Στην σπηλιά του Αϊ Γιάννη στην Μαραθοκεφάλα Κισάμου την παραμονή των Χριστουγέννων τελείται Αρχιερατική θεία λειτουργία. Η αναπαράσταση της φάτνης όπου γεννήθηκε ο Χρηστός με πρόβατα, βοσκούς φωτιές σήμαντρα και το αστέρι να λάμπει στην κορυφή της σπηλιάς δίνουν ιδιαίτερο χρώμα. Παλιότερα, από την παραμονή των Χριστουγέννων οι γεωργοί οι βοσκοί και οι ναυτικοί έλεγαν "πώς παλεύουν οι καιροί, και οι αέρηδες ποιος θα γεννηθεί και ποιος θα βαπτισθεί''. Όποιος γεννηθεί όποιος δηλαδή υπερισχύσει και βγει νικητής την ημέρα των Χριστουγέννων, αυτός θα υπερισχύσει μέχρι και τα Φώτα αλλά και ολόκληρο τον καινούργιο χρόνο. Πιο παλιά το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων έκοβαν κλαδιά και βλαστούς οι νοικοκυρές και τα πήγαιναν στο σπίτι. Τα έβαζαν σε ποτήρι με νερό και προσμονούσαν να ανθίσουν.

Οι κεφαλονίτικες κολόνιες
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, τα παιδιά βάζουν μια αγιοβασιλίτσα στην είσοδο του σπιτιού, για να φυλάει το σπίτι. Το μεσημέρι, οι Κεφαλονίτισσες μαγειρεύουν τηγανίτες. Το ίδιο βράδυ, οι κάτοικοι στο Αργοστόλι πηγαίνουν στην εκκλησία κρατώντας κολώνιες με τις οποίες ραντίζουν ο ένας τον άλλο. Στο γυρισμό, σπάνε στο κατώφλι ένα ρόδι και μετρούν τα σπόρια του. Κάθε σπόρος συμβολίζει και μια ευχή που θα πραγματοποιηθεί τη νέα χρονιά.

Τα Αγιοβασιλιάτικα καραβάκια
Στην πόλη της Χίου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς υπάρχει ένα έθιμο, τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια. Σύμφωνα με αυτό, οι ενορίες κατασκευάζουν πλοία, σε σμύκρινση. Αυτά συναγωνίζονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα κατασκευής και ως προς την ομοιότητα με τα πραγματικά πλοία, ενώ οι ομάδες, το πλήρωμα, του κάθε πλοίου τραγουδούν κάλαντα.
Διαβάστε περισσότερα »"Χριστουγεννιάτικα έθιμα στην Ελλάδα"

Πότε οι Έλληνες γιόρτασαν για πρώτη φορά Χριστούγεννα;



Απ' την παλιά θρησκεία στη νέα πέρασαν αιώνες, δεν “ξύπνησαν” μια μέρα κάποιοι και αποφάσισαν να γιορτάσουν τη γέννηση του Χριστού.

Αντιθέτως, χρειάστηκαν αιώνες μέχρι να καταλήξουν ακόμη και στην ημερομηνία.Τα Χριστούγεννα με την έννοια που τα γνωρίζουμε σήμερα οι Έλληνες τα γιορτάζουμε εδώ και 1634 χρόνια. Για την ακρίβεια από το 378 μ. Χ. Οπότε και πάρθηκε απόφαση στην Κωνσταντινούπολη η γέννηση του Θεανθρώπου να εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου.

Γιατί τότε και γιατί μέσα στο ... καταχείμωνο;

Χειμώνα γεννήθηκε ο Ιησούς, όμως την ημερομηνία που γιορτάζουμε τα γενέθλιά του την καθόρισαν πολιτικοκοινωνικοί παράγοντες.

Μην ξεχνάμε ότι μιλώντας εκείνη της περίοδο για Κωνσταντινούπολη δεν μιλάμε παρά για την ανατολική πλευρά της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Ο Χριστιανισμός ερχόταν να αντικαταστήσει το 12θεο της αρχαίας Ελλάδας αλλά και ανατολικές θρησκείες ως τα βάθη της αυτοκρατορίας.

Μεγάλες (“αντίπαλες”) γιορτές το χειμώνα, κοντά στα γενέθλια του Χριστού; Τα Κρόνια για τους Έλληνες, τα Σατούρνια για τους Ρωμαίους- κοινή ουσιαστικά λατρεία- και ο εορτασμός της αναγέννησης του Μίθρα (του θεού των Περσών).

Απ' τη μεγαλύτερη νύχτα (22 Δεκεμβρίου) σιγά, σιγά ο Ήλιος κερδίζει τη μάχη με το σκοτάδι. Έτσι ο Μίθρας εορταζόταν στις 25 Δεκεμβρίου.
Μια μέρα πριν 24 Δεκεμβρίου έληγαν τα Κρόνια ή Σατούρνια.
Κάπως έτσι αποφασίστηκε η γέννηση του Ηλίου της Δικαιοσύνης να εορτάζεται τη συγκεκριμένη ημερομηνία.

Από τότε μας έμειναν διάφορα έθιμα. Τρώμε χοιρινό για παράδειγμα, όπως οι αρχαίοι Ρωμαίοι συνήθιζαν να θυσιάζουν χοίρο στον Κρόνο...
Τραγουδάμε κάλαντα, όπως τα παιδιά στην ελληνική αρχαιότητα τραγουδούσαν γιορτάζοντας και έπαιρναν δώρα απ' τις γυναίκες στα σπίτια σύκα και καρύδια.

Το δέντρο είναι ... πρόσφατο. Μας ήρθε με τους Βαυαρούς επί Όθωνα.
Διαβάστε περισσότερα »"Πότε οι Έλληνες γιόρτασαν για πρώτη φορά Χριστούγεννα;"

Φώτης Κόντογλου: οἱ ἑλληνικές γιορτές καί τά ἁγνά ἔθιμά μας



Τα Χριστούγεννα, τα Φώτα, η Πρωτοχρονιά, κι άλλες γιορτές, για πολλούς ανθρώπους δεν είναι καθόλου γιορτές και χαρούμενες μέρες, αλλά μέρες που φέρνουνε θλίψη και δοκιμασία.
Δοκιμάζονται οι ψυχές εκείνων που δεν είναι σε θέση να χαρούνε, σε καιρό που οι άλλοι χαίρουνται. Παρεκτός από τους ανθρώπους που είναι πικραμένοι από τις συμφορές της ζωής, τους χαροκαμένους, τους αρρώστους, οι περισσότερο, πικραμένοι, είναι εκείνοι που τους στενεύει η ανάγκη να γίνουνε τούτες τις χαρμόσυνες μέρες

ζητιάνοι, διακονιαρέοι. Πολλοί απ’ αυτούς μπορεί να μη δίνουνε σημασία στη δική τους ευτυχία, μα γίνουνται ζητιάνοι για να δώσουνε τη χαρά στα παιδιά τους και στ’ άλλα πρόσωπα που κρέμουνται απ’ αυτούς. Οι τέτοιοι κρυφοκλαίνε από το παράπονό τους κι’ αυτοί είναι οι πιο μεγάλοι μάρτυρες, που καταπίνουνε την πίκρα τους μέρα νύχτα, σαν το πικροβότανο.

Ίσα-ίσα αυτές τις αγιασμένες μέρες που θα’πρεπε να σμίξουνε πιο κοντά οι άνθρωποι συναμεταξύ τους, «να περιπτυχθώσιν αλλήλους», ίσια ίσια αυτές τις μέρες αποξενώνουνται περισσότερο ο ένας από τον άλλον, χωρίζουνται σε δύο στρατόπεδα ολότελα ξένα τόνα στ’ άλλο, σχεδόν εχθρικά. Από τη μια μεριά είναι οι ευτυχισμένοι οι καλοπερασμένοι, οι καλότυχοι, κι από την άλλη μεριά είναι οι δυστυχισμένοι κι οι παραπεταμένοι. Αναμεσά τους «χάσμα μέγα εστήρικται» κατά τις γιορτές. Κανένα γεφύρι δεν ενώνει τις δυο ακροποταμιές, ενώ τις άλλες μέρες έρχουνται σε περισσότερη συνάφεια. Οι πλούσιοι κι όσοι έχουνε τον τρόπο τους κάνουνε, αλλοίμονο! το παν για να επιδείξουνε τα πλούτη και τα αγαθά τους στους λιμασμένους. Κι’ αυτό γίνεται στ’ όνομα του Χριστού, που γεννήθηκε πάμφτωχος μέσα στο παχνί! Για την γέννηση του φτωχού Χριστού δεν γιορτάζουνε οι φτωχοί σαν και Κείνον, μα γιορτάζουνε οι πλούσιοι, που παίρνουνε για αφορμή την πτώχεια του για να δείξουνε τα πλούτη τους. Μα άραγε, ανάμεσα σε δυστυχισμένους μπορεί να νοιώση κανένας ευτυχισμένον τον εαυτό του;
Μονάχα ένας αναίσθητος μπορεί να νοιώσει τέτοια ευτυχία. Όσο για κείνον που θέλει να επιδείξη στον πεινασμένον και στον στερημένον την ελεεινή του αυτή ευτυχία, αυτός είναι αληθινό κτήνος. Και μ’ όλα ταύτα, υπάρχουνε πολλοί τέτοιοι ανάμεσά μας, στα χρόνια μας, ένω ήτανε σπάνιοι στα παλαιότερα. Είναι κι’ αυτό ένα από τα ωραία που μας έφερε ο μέγας πολιτισμός από τα μεγάλα κέντρα!
Οι γιορτές οι δικές μας σταθήκανε πάντα θρησκευτικές, και γι’ αυτό είχανε κάποιον άλλο χαρακτήρα από τις γιορτές που γιορτάζουνε άλλα έθνη, προπάντων σήμερα, που χωρίς κάποιες αυτοσχεδιασμένες σκηνοθεσίες χωρίς καμμιά σημασία για το πνεύμα του ανθρώπου. Σ’ αυτές τις ψευτογιορτές ξαμολούνται όλα τα βάρβαρα και εγωιστικά πάθη του ανθρώπου, που κυττάζει μονάχα την ευχαρίστηση της σάρκας. Ενώ οι δικές μας γιορτές, επειδή, όπως είπα, έχουνε τη ρίζα τους στη θρησκεία, ήτανε σεμνές, πνευματικές, ώστε να μη σκανδαλίζουνε τους φτωχούς, όσο είναι μπορετό σε σαρκικούς ανθρώπους. Οι πλούσιοι κι οι νοικοκυραίοι αποφεύγανε να πληγώσουνε τους φτωχότερους, και νοιώθανε την ανάγκη να τους ζεστάνουνε και κείνους, στέλνοντας κρυφά στα σπίτια τους διάφορα δώρα, με τρόπο, ώστε να μη τους ταπεινώσουνε, κι έτσι η διαφορά να φαίνεται όσο μπορούσε λιγότερη.

Έτσι μορφωθήκανε τα έμορφα και αγνά έθιμά μας, με ψαλμωδίες που τις λένε ακόμα τα παιδιά στους δρόμους και στα σπίτια, με καμπάνες, με έμορφα αισθήματα, με σεμνές διασκεδάσεις, με εύχροστη συναναστροφή, που δένουνε μεταξύ τους τους ανθρώπους περισσότερο, παρά που τους χωρίζουνε. Μα ο υλισμός κι ο λύκος της αναισθησίας μολεύει σιγά σιγά αυτές τις καλές γιορτές μας, που πολύ έμορφα τις παρομοιάζανε οι αρχαίοι πρόγονοί μας με σταθμούς για να ξεκουραζόμαστε στον μονότονο δρόμο της ζωής μας, λέγοντας: «Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος», που θα πη, «Ζωή δίχως γιορτή, είναι σαν τον μακρύ τον δρόμο τον δρόμο που δεν έχει πανδοχείο να ξεκουραστής».
Κάποιοι μοντερνοποιημένοι κάνουνε τον βαρύ και τον θετικό, τον κύριο που δεν έχει αισθηματολογίες, και λένε πως αυτά είναι αναχρονισμοί κι αδιαφόρετα πράγματα. Αυτοί για μένα είναι ξερίχια ψυχικά, παγωμένες ερημιές, δίχως αγάπη, δίχως χαρά, μα δίχως πόνο. Γιατί χαρά και πόνος είναι δεμένα. Οι τέτοιες ψυχές είναι πάντα νεκρά βουνά του φεγγαριού. Ωστόσο, κάτι τέτοιοι «ορθολογιστές» και «θετικισταί», ξετρελλαίνονται για κάποιες ανόητες ξενόφερτες φέστες και για κάτι μοντέρνα γλέντια που ρεζιλεύουνε τον άνθρωπο, φτάνει που γίνονται κατά το κοσμοπολίτικο μοντέλο που βρίσκεται στα «μεγάλα κέντρα του εξωτερικού». Αυτοί δεν θέλουνε τίποτα από τα δικά μας, που τα λένε όλα «βλάχικα, φτωχικά, ανάξια για ανθρώπους που ξέρουνε τον κόσμο». Τίποτα ελληνικό δεν βρίσκει έλεος στα μάτια αυτών των κουφιοκέφαλων, ακατάδεχτων κι όπως πρέπει κυρίων, που χοτροπηδάνε, ωστόσο, σαν τρελλοί, με τα τσέρκια στο λαιμό, φτάνει που ήρθανε απ’ έξω, από κεί «που ξέρει ο κόσμος να απολαμβάνη τη ζωή»! Τι να πούμε κι εμείς οι άλλοι, τα βλαχάκια, τα φτωχαδάκια, που μας νανούριζε η μάνα μας με τα παραπονετικά τραγούδια της στην κούνια μας, και τώρα δακρύζουμε σαν ακούμε τα τροπάρια και τα κάλαντα, που μας ενώνουνε με τους αγαπημένους μας που περάσανε από τον τόπο μας πριν από μας;
Αδέρφια μου. Φυλάξτε τα ελληνικά συνήθεια μας, γιορτάστε όπως γιορτάζανε οι πατεράδες σας, και μη ξεγιελιώσατε με τα ξένα κι άνοστα πυροτεχνήματα. Οι δικές μας οι γιορτές αδελφώνουν τους ανθρώπους, τους ενώνει η αγάπη του Χριστού. Μην κάνετε επιδείξεις.«Ευφρανθήτε εορτάζοντες». Ακούστε τι λένε τα παιδάκια που λένε τα κάλαντα: «Και βάλετε τα ρούχα σας, εύμορφα ενδυθήτε, στην εκκλησίαν τρέξετε, με προθυμίαν μπήτε, ν’ ακούσετε με προσοχήν όλην την υμνωδίαν, και με πολλήν ευλάβειαν την θείαν λειτουργίαν. Και πάλιν σαν γυρίσετε εις το αρχοντικόν σας, ευθύς τραπέζι στρώσετε, βάλτε το φαγητόν σας. Και τον σταυρόν σας κάνετε, γευθήτε, ευφρανθήτε. Δόστε και κανενός φτωχού «όστις να υστερήται». Αθάνατη ελληνική φυλή! Φτωχή μα αρχοντομαθημένη, βασανισμένη, μα χαρούμενη και καλόκαρδη περισσότερο από τους ευτυχισμένους της γης, που τους μαράζωσε η καλοπέραση.
Ναι, αδερφοί μου Έλληνες, χαίρετε μαζί με κείνους που χαίρουνται και κλαίτε μαζί με κείνους που κλαίνε, και σ’ αυτή μονάχα θα βρήτε ανακούφιση. Δίνετε στους άλλους απ’ ό,τι έχετε. Το παραπάνω απ’ ότι έχει κανένας ανάγκη, το κλέβει από τον άλλον. «Μακάριον το διδόναι μάλλον, ή λαμβάνειν».
Πολλοί από σας θα’χουνε ίσως περισσότερο από μένα το δικαίωμα να μου πούνε αυτά που λέγω εγώ σε σας. Δεν είμαι «ο ποιήσας και διδάξας», αλλοίμονό μου! Μα για να μη σκανδαλισθή κανένας πως τα λόγια μου είναι ολότελα κούφια, στενεύομαι να πω πως προσπαθώ να μην είμαι ολότελα «ο δάσκαλος που δίδασκε και νόμο δεν εκράτει».
Δεκέμβριος 1958
(Φώτης Κόντογλου, “ ΤΟ ΦΟΒΕΡΟΝ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ”)

Διαβάστε περισσότερα »"Φώτης Κόντογλου: οἱ ἑλληνικές γιορτές καί τά ἁγνά ἔθιμά μας"

Τι ήταν το αστέρι της Βηθλεέμ;



Θαυμαστά καί παράδοξα πράγματα! Στήν ᾿Ιουδαία -ὅπου προϋπῆρχαν οἱ προφῆτες, οἱ πατριάρχες, οἱ δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης- τό μήνυμα γιά τή γέννηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τό ἔφεραν οἱ εἰδωλολάτρες, οἱ μάγοι ἐξ ᾿Ανατολῶν! ῎Εκαναν μακρινό ταξίδι γιά νά τόν δοῦν καί νά τόν προσκυνήσουν καί περιπλανόμενοι ρωτοῦν· «Ποῦ ἐστιν ὁ τεχθείς βασιλεύς τῶν ᾿Ιουδαίων;».

Γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς κρύφτηκε καί τό ἀστέρι , ὥστε χάνοντας τόν ὁδηγό τους οἱ μάγοι νά ἀναγκαστοῦν νά ρωτήσουν τούς ᾿Ιουδαίους καί μ᾿ αὐτόν τόν τρόπο νά τούς κινήσουν κι ἐκείνους σέ ἀναζήτηση τοῦ νεογέννητου Μεσσία.

Τό ὅτι γεννήθηκε πρόσωπο ὑψηλό καί ἐπίσημο τό ἤξεραν καλά κι ἦταν σίγουροι, διότι τούς τό μήνυσε τ᾿ ἀστέρι. ῾Ο Θεός δέν τούς ἔστειλε προφήτη, διότι δέν θά τόν παραδέχονταν· οὔτε μέ τίς Γραφές μποροῦσε νά τούς μιλήσει, διότι δέν τίς γνώριζαν. Τούς ἔστειλε, λοιπόν, ἕνα σημάδι γνώριμο καί προσιτό σ᾿ αὐτούς.

Τό ἀστέρι τῶν μάγων δέν ἦταν ἀπ᾿ αὐτά πού βλέπουμε στό στερέωμα τοῦ οὐρανοῦ τίς νυχτερινές ὧρες. ῏Ηταν κάποια λογική κι ἀόρατη δύναμη, ἕνας ἄγγελος, πού πῆρε τό σχῆμα τοῦ ἄστρου.
Πῶς εἴμαστε σίγουροι γι᾿ αὐτό; Μᾶς τό ἀποδεικνύει ἡ πορεία του· Δέν πηγαίνει ἀπ᾿ τήν ἀνατολή στή δύση ἀλλά ἀπό βορρᾶ πρός νότο, ἐφόσον ἡ Παλαιστίνη βρίσκεται στά νότια τῆς Περσίας.

Διακρίνεται ἐπίσης κατά τήν ἡμέρα, πράγμα ἀφύσικο γιά ἀστέρι. Χάνεται στήν περιοχή τῶν ᾿Ιεροσολύμων καί ξαναεμφανίζεται ὅταν βγαίνουν οἱ μάγοι ἀπ᾿ αὐτή. ᾿Ακόμη κι ὅταν τούς ὁδήγησε στή φάτνη, δέν φαίνεται σ᾿ αὐτούς ἀπ᾿ τόν οὐρανό, ἀλλά σταματάει ἐκεῖ ἀκριβῶς ὅπου ἦταν τό παιδί, πάνω ἀπ᾿ τό κεφάλι του. ῎Αν ἦταν ἁπλῶς ἕνα ἀστέρι, δέν θά μποροῦσε νά δείξει ἕναν τόσο περιορισμένο χῶρο.

Ξέρουμε ὅλοι πολύ καλά ὅτι λόγῳ τοῦ ὑπερβολικοῦ ὕψους δέν εἶναι δυνατόν ἕνα ἀστέρι νά προσδιορίσει οὔτε τόν τόπο μιᾶς ὁλόκληρης πόλης· πόσο μᾶλλον ἕνα ἐλάχιστο σημεῖο μέσα σ᾿ αὐτή. Αὐτό ὅμως τό ἄστρο τοῦ νεογέννητου βασιλιᾶ ἔδειξε τόν μικρό τόπο τῆς φάτνης κι ἀφοῦ μέ ἀσφάλεια ὁδήγησε τούς μάγους κοντά του, ἀπομακρύνθηκε· κι αὐτό δέν εἶναι γνώρισμα κοινοῦ ἀστεριοῦ.
Διαβάστε περισσότερα »"Τι ήταν το αστέρι της Βηθλεέμ;"

H πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα



Πρόκειται για μια απο τις πιο αγαπημένες συνήθειες των Χριστουγέννων, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι...

ανταλλάζουν ευχετήριες κάρτες, παλιότερα τυπωμένες και μέσω ταχυδρομείου, πλέον σε ψηφιακή μορφή μέσω mail ή Facebook.
Ποιά ήταν όμως η πρώτη Χριστουγεννιατικη κάρτα;

Η πρώτη λοιπόν, γνωστή εμπορική χριστουγεννιάτικη κάρτα σχεδιάστηκε το 1843 από τον John Callcott Horsley έπειτα από παραγγελία του Sir Henry Cole.

Η κάρτα τυπώθηκε σε 2,050 αντίτυπα και πωλούνταν στην τιμή του ενός σελινιού.

Η εικόνα με μια οικογένεια και ένα παιδάκι στο πρώτο πλάνο να πίνει κρασί προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις, ωστόσο η πρώτη εμπορική χριστουγεννιάτικη κάρτα ήταν γεγονός, με τεράστια μαλιστα επιτυχία.
Διαβάστε περισσότερα »"H πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα"

Τα πιο παράξενα Χριστουγεννιάτικα έθιμα απ' όλο τον κόσμο!



Χιόνι, κάρτες, κεριά, δώρα, στολισμένα δέντρα… Όλα αυτά οδηγούν το μυαλό όλων μας χωρίς αμφιβολίες και περιστροφές στα Χριστούγεννα. Τα Χριστούγεννα είναι για τους Χριστιανούς το μεγάλο δώρο που έκανε ο Θεός στην ανθρωπότητα. Έτσι και σήμερα, οι άνθρωποι κάνουν δώρα στα αγαπητά τους πρόσωπα σαν σύμβολο αγάπης. Όπως και στη ελλάδα ετσι και σε όλο τον κόσμο η κάθε χώρα έχει τα δικά της παραδοσιακά έθιμα!

Γαλλία
Tην παραμονή των Xριστουγέννων, τα παιδιά αφήνουν τα παπούτσια τους δίπλα από το τζάκι, για να τους τα γεμίσει με γλυκά και ξηρούς καρπούς ο Πατέρας των Xριστουγέννων (Pere Noel), που θα κατέβει από την καμινάδα καθώς κοιμούνται. O Pere Noel συνοδεύεται από ένα άλλο παππούλη τον Pere Fouettard, ο οποίος δέρνει ελαφρά τα παιδιά που ήταν άτακτα κατά τη διάρκεια του χρόνου.



Ολλανδία
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αγιος Νικόλαος φέρνει δώρα στα παιδιά το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου, που είναι η παραμονή της γιορτής του Αγίου Νικολάου. Φορώντας μια κόκκινη καπαρντίνα, φτάνει στη χώρα από την Ισπανία με μια βάρκα. Αφήνει την βάρκα κοντά στη θάλασσα και μετά γυρίζει όλα τα χωριά και τις πόλεις πάνω σε ένα άσπρο άλογο, κουβαλώντας τα δώρα των παιδιών. Η παράδοση λέει ότι ο Αγ.Νικόλαος συνοδεύεται από τον υπηρέτη του, τον Swart Piet (Μαύρος Πέτρος), ο οποίος τον βοηθάει να μοιράσει τα δώρα.

Ιρλανδία
Την νύχτα της παραμονής των Χριστουγέννων, όλα τα παράθυρα των σπιτιών που βλέπουν προς το δρόμο, φωτίζονται από ένα αναμένο κερί, το οποίο τοποθετείται στο περβάζι. Το αναμένο κερί στα παράθυρα είναι ένα σύμβολο καλωσορίσματος της Μαρίας και του Ιωσήφ, οι οποίοι εκείνο το βράδυ ψάχνουν απεγνωσμένα ένα πανδοχείο.



Ιταλία
Oι εορτασμοί των Xριστουγέννων ξεκινούν με το σύνθημα που δίνεται από ένα κανόνι που βρίσκεται στη Pώμη. Tην παραμονή των Xριστουγέννων τα παιδιά ντύνονται βοσκοί και γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδώντας τα κάλαντα, ενώ ο κόσμος τους κερνά με γλυκά και ξηρούς καρπούς ή τους δίνει λεφτά. O κόσμος μαζεύεται στις πλατείες όπου διεξάγεται διαγωνισμός για την καλύτερη φάτνη. Tο βράδυ, καίνει το «appo» ( το κούτσουρο των χριστουγέννων) και το Λυχνάρι της Mοίρας φέρνει δώρα σε όλους. Στις 6 Iανουαρίου, τα παιδιά περιμένουν με αγωνία τη γριά La Befana, η οποία ψάχνει τον μικρό Iησού και στην πορεία της αναζήτησής της αφήνει δώρα στα φρόνιμα παιδιά. Σύμφωνα με την ιταλική παράδοση η La Befana σκούπιζε το σπίτι της, όταν δέκτηκε την επίσκεψη των Tριών Mάγων, οι οποίοι πήγαιναν να συναντήσουν το νεογέννητο Iησού. Oι Tρεις Mάγοι της ζήτησαν να τους ακολουθήσει, αλλά η La Befana αρνήθηκε, διότι δεν είχε τελειώσει από το σκούπισμα του σπιτιού. Aργότερα όμως, το μετάνιωσε και μάζεψε όσα δώρα μπορούσε και προσπάθησε να ακολουθήσει τους Tρεις Mάγους. Δυστυχώς όμως, δεν τους βρήκε ποτέ. Aλλά συνεχίζει ακόμη την αναζήτησή της για τον Xριστό, γι’ αυτό κάθε χρόνο αφήνει δώρα στα παιδιά.



Βουλγαρία
Σύμφωνα με ένα παλιό παραδοσιακό έθιμο, τις ημέρες των γιορτών τοποθετείται ένα στρώμα από άχυρα κάτω από το τραπεζομάντηλο, που συμβολίζει την φάτνη που γεννήθηκε ο Xριστός. Oι νοικοκυρές μαγειρεύουν δώδεκα διαφορετικά φαγητά, ένα για κάθε μήνα του χρόνου που τοποθετούνται πάνω στο τραπέζι.

Τσεχία
Tα παραδοσιακά στολίδια του χριστουγεννιάτικου δέντρου δεν αγοράζονται από τα καταστήματα, αλλά είναι τσόφλια αυγών μπογιατισμένα με διάφορα χρώματα και μοτίβα. Πιστεύεται ότι το βράδυ της παραμονής των Xριστουγέννων, πλανάται πάνω από τα σπίτια, ένα μαγικό πνεύμα, το οποίο σε αφήνει να δεις τί θα σου συμβεί στο νέο χρόνο που θα έρθει σε λίγες μέρες.



Αυστρία
Στην Aυστρία, η γιορτή του Aγίου Nικολάου, που είναι και ο Αγιος που φέρνει τα δώρα στα παιδιά, γιορτάζεται στις 6 Δεκεμβρίου. Πιστεύεται ότι την ημέρα εκείνη ο Αγιος Nικόλαος επισκέπτεται τα χωριά, συνοδευόμενος από αγγέλους και δαίμονες. Kρατά στα χέρια του λίστες με όλες τις καλές και κακές πράξεις των παιδιών και ανταμείβει όλα όσα υπήρξαν καλά παιδιά κατά τη διάρκεια του χρόνου. Tα παιδιά ντύνονται άγγελοι και δαίμονες και γυρίζουν στους δρόμους τραγουδώντας τα κάλαντα και παίρνουν ως αντάλλαγμα γλυκά και ξηρούς καρπούς. Στην Aυστρία, τα παιδιά πιστεύουν ότι το Xριστουγεννιάτικο δέντρο, το φέρνει στο σπίτι ο μικρός Xριστός, όταν τα παιδιά απουσιάζουν από το σπίτι. Όταν ο μικρός Xριστός φτάνει στο σπίτι, κτυπά μια καμπανούλα που κρατά στα χέρια του, για να προειδοποιήσει τα παιδιά που βρίσκονται στο σπίτι, τα οποία πρέπει να φύγουν αμέσως. Όταν τα παιδιά γυρίσουν στο σπίτι, το δέντρο είναι κιόλας στολισμένο.



Ισπανία
Σε όλα σχεδόν τα σπίτια στην Ισπανία, υπάρχει μινιατούρα της φάτνης μέσα στην οποία ήρθε στον κόσμο ο Ιησούς. Η μικρή αυτή φάτνη λέγεται «naciemento». Το βράδυ της 5ης Ιανουαρίου, τα παιδιά τοποθετούν τα παπούτσια τους στα μπαλκόνια ή στα παράθυρα. Η επόμενη μέρα, δηλαδή την ημέρα των Επιφανίων, είναι η ημέρα κατά την οποία οι Τρεις Μάγοι προσκήνυσαν το νεογέννητο Ιησού και του πρόσφεραν τα δώρα τους. Σύμφωνα με την παράδοση, οι Τρεις Μάγοι έρχονται το βράδυ πριν τα Επιφάνεια και γεμίζουν τα παπούτσια των παιδιών με δώρα.
Διαβάστε περισσότερα »"Τα πιο παράξενα Χριστουγεννιάτικα έθιμα απ' όλο τον κόσμο!"